دانشگاه تهران
مجله علمی " آمایش سرزمین "
2008-7047
2423-6268
9
1
2017
03
21
تحلیل موانع و عوامل مؤثر در اجرای طرحها و برنامهریزی آمایشی استان تهران
1
27
FA
مسعود
تقوایی
استاد، دانشکدة جغرافیا و برنامهریزی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
masoud.tgv@gmail.com
حسن
بیک محمدی
دانشیار، دانشکدة جغرافیا و برنامهریزی شهری، پژوهشگاه مهندسی بحرانهای طبیعی شاخص پژوه، اصفهان، ایران
beikmohamadi_h@yahoo.com
نادر
زالی
دانشیار، دانشکدة معماری و هنر، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
n.zali54@gmail.com
میترا
کسایی
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری و منطقهای، پژوهشگاه مهندسی بحرانهای طبیعی شاخص پژوه، اصفهان، ایران
m.kasaei93@gmail.com
10.22059/jtcp.2017.60199
مطالعات آمایش سرزمین در ایران سابقهای بیش از هفت دهه برنامهریزی را تجربه کرده است، ولی در رویکردی کلی هیچگاه به مرحلة اجرا گذاشته نشده و ارادهای جدی برای عملیاتیشدن آن تاکنون مشاهده نشده است. بنابراین، این پژوهش با توجه به اجرایینشدن اکثر طرحهای آمایشی استانی، با هدف شناسایی عوامل مؤثر در اجراییشدن طرحهای آمایش استانی (در استان تهران) انجام گرفته است. نوع پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و توسعهای، و از نظر روش بررسی، توصیفی و تحلیلی با تکنیک دلفی بوده است. جمعآوری اطلاعات با ابزار پرسشنامه انجام گرفت. تحلیل دادهها در این پژوهش با روش تأثیرات متقابل، و محاسبات پیچیدة ماتریس تأثیرات متقاطع با نرمافزار میکمک انجام گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد، عوامل مؤثر در رویکرد اجرای طرح آمایشی استان تهران شامل توجه به قطبیت سیاسی منطقه، قطب رشد بودن شهر تهران در این استان، و قرارگیری در کریدورهای شرق به غرب و شمال به جنوب، و لزوم تعامل استان با مناطق همجوار است. در نهایت، راهکارهای مناسب برای رفع موانع موجود و اجرای برنامهریزی آمایشی در استان تهران پیشنهاد شد.
<strong> </strong>
آمایش سرزمین,استان تهران,برنامهریزی,نرمافزار MICMAC
https://jtcp.ut.ac.ir/article_60199.html
https://jtcp.ut.ac.ir/article_60199_757e11e0d0294400809ed88f2dccb76a.pdf
دانشگاه تهران
مجله علمی " آمایش سرزمین "
2008-7047
2423-6268
9
1
2017
03
21
آموزه های نظام برنامه ریزی فضایی کرة جنوبی بهمنظور کاربست در شرایط ایران
29
55
FA
رضا
اکبری
مربی، دانشکدة هنر و معماری، دانشگاه یزد، یزد، ایران
r_akbari@yazd.ac.ir
10.22059/jtcp.2017.61407
توسعه مبتنی بر سرمایهگذاری خارجی در کرة جنوبی از معجزههای اقتصادی قرن حاضر است. تکامل این معجزة اقتصادی با موفقیت تام برنامه ریزی فضایی میسر شده است. بارزترین ویژگی برنامه ریزی فضایی کرة جنوبی تحقق پذیری آن است. این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی روند موفقیت توسعه در کرة جنوبی را برای پاسخ به اینکه برنامه ریزی فضایی در فرایند توسعة کرة جنوبی چه نقشی را ایفا کرده است؟ و این تجربه چه آموزه هایی برای کاربست در ایران دارد؟ بررسی خواهد کرد. برنامه ریزی فضایی کرة جنوبی در سه سطح جامع سرزمینی، منطقه ای و شهری تهیه میشود. برنامه ریزی شهری ساختار سهلایهای در قالب طرح جامع شهری، برنامة مدیریت شهری و برنامه های اجرایی دارد. برنامة مدیریت شهری نمونه ای منحصربهفرد، کامل و بسیار موفق در میان کشورهای مختلف است و آموزههای آن برای ایران که فاقد طرح کاربری زمین و تأسیسات و تجهیزات شهری است و در زمینة بافتهای فرسوده و طرح تفصیلی نیز انسجام لازم و کافی را ندارد، قابل بهره برداری است. از دیگر ویژگیهای بارزِ قابل کاربست نظام برنامه ریزی فضایی کرة جنوبی تعریف سلسله مراتبی مشخص برای فرایند برنامه ریزی فضایی کشور بر مبنای فرایندِ یکسان اداری، همچنین، تهیة همة برنامه ها توسط مجریان و تصویب طرحهای مرتبة پایینتر توسط تهیه کنندگان طرحهای مرتبة بالاتر است که از عوامل عمدة تحقق پذیری طرحها است.<br /> <strong> </strong><br />
برنامه ریزی فضایی,تحققپذیری,دولت,فرایند اداری,کرة جنوبی
https://jtcp.ut.ac.ir/article_61407.html
https://jtcp.ut.ac.ir/article_61407_3109fcb4e3d19634d6b22a7c9f6e6a00.pdf
دانشگاه تهران
مجله علمی " آمایش سرزمین "
2008-7047
2423-6268
9
1
2017
03
21
تغییرات فضایی- زمانی شکل شهرهای ساحلی و غیرساحلی استان مازندران با بهکارگیری سنجه های سیمای سرزمین
57
79
FA
فاطمه
رضایی
دانشجوی کارشناسی ارشد ارزیابی محیط زیست، دانشکدة منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
f_rezaei298@yahoo.com
سامره
فلاحتکار
استادیار گروه محیط زیست، دانشکدة منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
samereh.falahatkar@modares.ac.ir
هاشم
داداش پور
0000-0002-2914-3668
دانشیار گروه شهرسازی، دانشکدة هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
h-dadashpoor@modares.ac.ir
10.22059/jtcp.2017.61411
بر اثر فعالیتهای انسانی و پدیدههای طبیعی، چهرة زمین همواره تغییر میکند. سرعت و تنوع این تغییر و تحول در محیطهای شهری بیش از سایر مناطق است. مقالة حاضر تغییر زمانی و فضایی دو شهر ساحلی (چالوس و بابلسر) و دو شهر غیرساحلی (آمل و قائمشهر<strong>)</strong> استان مازندران را از جنبههای فشردگی، پیچیدگی و مرکزیت شکل شهر با بهکارگیری سنجههای سیمای سرزمین بررسی کرده است. روش تحقیق مقاله کمی است و نقشههای کاربری اراضی در سه طبقه (شهر، اراضی کشاورزی و آب) به روش طبقهبندی حداکثر احتمال از تصاویر ماهوارۀ لندست تهیه شدند. برای تحلیل تغییرات سیمای سرزمین از 12سنجه و در دو سطح طبقه و سیمای سرزمین استفاده شد. نتایج نشان داد مقدار سنجة NP برای طبقة کشاورزی چهار شهر مورد بررسی افزایش یافته، که نشاندهندة پدیدة خردشدگی، کاهش پیوستگی و وجود اختلال در کاربری کشاورزی است. علاوه بر این، یافتهها روند افزایشی تعداد لکهها را در دو شهر قائمشهر و بابلسر نشان داد که گویای وجود ساختار ریزدانهای در این دو شهر است. همچنین، کاهش سنجة ENN-MN فقط برای قائمشهر نشاندهندة مرکزیت بالا است. بهطور کلی، تفاوت بارزی بین شهرهای ساحلی و غیرساحلی از جنبههای فشردگی و پیچیدگی مشاهده نشد<em>.</em>
<em> </em>
<strong> </strong>
پیچیدگی,تغییر کاربری زمین,شکل شهر,فشردگی,مرکزیت
https://jtcp.ut.ac.ir/article_61411.html
https://jtcp.ut.ac.ir/article_61411_d94fb3c70b42192a280baaff0309ddd1.pdf
دانشگاه تهران
مجله علمی " آمایش سرزمین "
2008-7047
2423-6268
9
1
2017
03
21
آیندهنگری نظام سکونتگاهی در برنامهریزی سناریومبنا؛ بهبود برنامهریزی و آمایش منطقهای (مورد مطالعه: استان اصفهان)
81
110
FA
طاهر
پریزادی
استادیار برنامهریزی شهری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
tt.parizadi@yahoo.com
سوران
مصطفوی صاحب
کارشناس ارشد برنامهریزی شهری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
nizam9167@yahoo.com
سمیه
شاه محمدنژاد
کارشناس ارشدبرنامه ریزی شهری، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.
10.22059/jtcp.2017.61461
آیندهنگری منطقهای، نوعی از آیندهنگری است که با تمرکز بر محدودة سرزمینی خاص، در یک قلمرو جغرافیایی زیرملی با هدف اتخاذ تصمیمهای معین برای تحقق آیندة مطلوب عملیاتی میشود. هدف مقالة حاضر بررسی سازمان فضایی نظام سکونتگاهی استان اصفهان و ترسیم الگوی مطلوب نظام شهری در افق چشمانداز 1420 است. این مقاله سعی دارد ضمن شناسایی عوامل اصلی مؤثر بر روند توسعه در مقیاس منطقهای، زمینة تهیة سناریوهای ممکن و محتمل در 25 سال آیندة استان اصفهان را فراهم کند. این تحقیق از نظر نوع ترکیبی از روشهای اسنادی و پیمایشی، و از نظر ماهیت تحلیلی و اکتشافی است که با بهکارگیری مدلهای کمی و کیفی انجام گرفته است. برای تجزیهوتحلیل دادهها روش تحلیل ساختاری و نرمافزار میکمک بهکار گرفته شد. نتایج نشان داد متغیرهای اصلی راهبردی توسعة استان اصفهان در افق 1420 شامل «شیوة مدیریت کلان کشور»، «شیوة مدیریت استان»، «منابع آب»، «همکاریهای بیننهادی»، «جمعیت و مهاجرت»، «تحقیق و توسعه»، «نقش فراملی استان»، «امنیت سرمایهگذاری»، «تولیدات صنعتی و معدنی»، «سطح فناوری اطلاعات»، «گردشگری»، و «تولید تکنولوژی» میباشند. همچنین، براساس یافتههای تحقیق، استان اصفهان از نظر توسعة آرایش نظامهای فضایی در 25 سال آینده با پنج سناریوی اصلی روبهرو خواهد شد: «سناریوی شعاعی»، «سناریوی جزایر منفصل»، «سناریوی خوشهای»، «سناریوی چندمرکزی»، و «سناریو شبکهای». بین سناریوهای طراحیشده، در سناریوی شبکهای میتوان شاهد انسجام فضایی- عملکردی در سطح منطقه و توسعة یکپارچه و متعادل فضایی بود.
استان اصفهان,آمایش منطقهای,برنامهریزی سناریو,سازمان فضایی,نظام سکونتگاهی
https://jtcp.ut.ac.ir/article_61461.html
https://jtcp.ut.ac.ir/article_61461_ed0a4de7070026fc7ffa7bda1bfca5cd.pdf
دانشگاه تهران
مجله علمی " آمایش سرزمین "
2008-7047
2423-6268
9
1
2017
03
21
پیشبینی مستعدترین پهنههای کشاورزی حوزه آبخیز تجن با استفاده از روش ارزیابی چند معیاره (MCE)
111
127
FA
فاطمه
رجائی
دکتری محیط زیست، دانشکدة منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
fateme.rajaei@yahoo.com
عباس
اسماعیلی ساری
استاد دانشکدة منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
esmaili@modares.ac.ir
عبدالرسول
سلمان ماهینی
دانشیار، دانشکدة منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
rassoulmahiny@gmail.com
مجید
دلاور
استادیار، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
delavar_we@yahoo.com
مصطفی
قلی پور
دانشجوی دکتری محیط زیست، دانشکدة منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
mostafagholipour@gmail.com
علی رضا
مساح بوانی
دانشیار، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران، ایران
armassah@yahoo.com
10.22059/jtcp.2017.61409
در چند دهة اخیر تغییر اکثر کاربریها بدون درنظرگرفتن قابلیتها و محدودیتهای محیط زیستی، مشکلات بسیاری مانند تخریب خاک و آلودگی اکوسیستمهای آبی را به دنبال داشته است، بنابراین، ضرورت تحقیق حاضر، بررسی چگونگی کاهش آثار تغییرات کاربری اراضی احتمالی آینده در حوضة آبخیز تجن با بررسی توانایی بالقوة اراضی بهعنوان راهکاری برای حفاظت از منابع طبیعی است. از این رو، مدلساز تغییر سرزمین (LCM) برای بررسی میزان تغییرات احتمالی کاربری اراضی آتی بهکار گرفته شد و در ادامه، با بهرهگیری از سامانة اطلاعات جغرافیایی (GIS) و روش ارزیابی چندمعیاره (ترکیب خطی وزنی)، مستعدترین مناطق کشاورزی تعیین شد. نتایج نشان داد در طول دورة 2010 تا 2040، کاربری جنگلی 34739 هکتار کاهش، و کاربری کشاورزی و مرتع بهترتیب، 27071 و 7668 هکتار افزایش خواهد داشت و نیز 3473 هکتار از مستعدترین مناطق محتمل تغییر از کاربری جنگل به کاربری کشاورزی و مرتع استخراج شد. بنابراین، انتظار میرود بررسی تغییرات کاربری اراضی آینده براساس قابلیت اﮐﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ میتواند به حفاظت از جنگلهای هیرکانی برای پیشگیری از تغییرات غیراصولی کاربری اراضی در دورة آتی منطقه کمک کند.<br /> <br /> <strong> </strong><br /> <br /> <br /> <br />
ارزﻳﺎﺑﻲ ﭼﻨﺪﻣﻌﻴﺎره,توان اکولوژیکی اراضی,حوضة آبخیز تجن,کاربری کشاورزی
https://jtcp.ut.ac.ir/article_61409.html
https://jtcp.ut.ac.ir/article_61409_9d9730e3ae3500657a762dc8e12bee8a.pdf
دانشگاه تهران
مجله علمی " آمایش سرزمین "
2008-7047
2423-6268
9
1
2017
03
21
مدلسازی تغییرات پوشش سرزمین بر پایه شبکه عصبی مصنوعی و پتانسیل انتقال در روش LCM (مطالعه موردی: جنگلهای گیلانغرب، استان کرمانشاه)
129
151
FA
روح الله
پرما
دانشجوی دکتری، دانشکدة کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
parma.rohollah@gmail.com
رحیم
ملک نیا
استادیار، دانشکدة کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، خرمآباد، ایران
maleknia.r@lu.ac.ir
شعبان
شتایی
دانشیار، دانشکدة جنگلداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی، گرگان، ایران
shataee@yahoo.com
حامد
نقوی
استادیار، دانشکدة کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
hm.naghavi@gmail.com
10.22059/jtcp.2017.61410
مدلسازی روند تغییرات پوشش سرزمین در گذر زمان با بهکارگیری دادههای چندزمانه در محیط سامانة اطلاعات جغرافیایی میتواند یکی از مهمترین عوامل در مدیریت بهینة این تغییرات باشد. بهمنظور مدلسازی روند تغییرات پوشش سرزمین و بررسی امکان پیشبینی آن در آینده، مدلساز تغییر زمین (LCM) بهکار گرفته شد. دادههای VNIR سنجندة ASTER ماهوارة TERRA با قدرت تفکیک مکانی 15 متر مربوط به سه دورة زمانی 2000، 2007 و 2016 در جنگلهای شهرستان گیلان غرب استان کرمانشاه تجزیهوتحلیل شد. نقشههای پوشش سرزمین سالهای یادشده در چهار طبقة پوشش جنگل، اراضی مرتعی، اراضی کشاورزی و مناطق انسانساخت برای هر یک از تصاویر با بهکارگیری روش حداکثر تشابه استخراج شد. نتایج تجزیهوتحلیل دادهها در دورة اول (2007-2000) و دورة دوم (2016-2007) نشان داد پوشش اراضی کشاورزی بیشترین افزایش، و پوشش اراضی مرتعی بیشترین کاهش مساحت را دارند. بر مبنای این تغییرات و با درنظرگرفتن هشت متغیر مستقل مدل رقومی ارتفاع، شیب، جهت، فاصله از جاده، فاصله از مناطق مسکونی، فاصله از حاشیۀ جنگل، فاصله از اراضی مرتعی، فاصله از اراضی کشاورزی، مدلسازی پتانسیل انتقال سال 2016 به روش شبکة عصبی پرسپترون چندلایه انجام گرفت. سپس، بهوسیلة مدل پیشبینی سخت و تصاویر طبقهبندیشدة دورة اول (2007-2000)، نقشة پوشش سال 2016 با بهکارگیری مدلساز تغییر زمین پیشبینی شد. پس از ارزیابی مدل، میزان صحت کلی برابر با 09<sub>/</sub>83 و ضریب کاپای برابر با 79<sub>/</sub>0 بهدست آمد که بیانکنندة انطباق زیاد بین نقشة پیشبینیشده و نقشة طبقهبندیشده است. با واردکردن نقشههای پوشش سرزمین دورة دوم (2016-2007) به مدلساز تغییر زمین، نقشة پیشبینی پوشش سرزمین سال 2025 تهیه شد که نتایج نشان داد 52<sub>/</sub>1029 هکتار از پوشش جنگل و 92<sub>/</sub>1686 هکتار از اراضی مرتعی پتانسیل انتقال به اراضی کشاورزی را خواهند داشت.
<strong> </strong>
پتانسیل انتقال,پوشش سرزمین,گیلان غرب,مدل سازی,LCM
https://jtcp.ut.ac.ir/article_61410.html
https://jtcp.ut.ac.ir/article_61410_9a596175f17f1a76a6baf9f59ea85015.pdf
دانشگاه تهران
مجله علمی " آمایش سرزمین "
2008-7047
2423-6268
9
1
2017
03
21
رهیافت اکولوژی سیمای سرزمین (منطقة مورد مطالعه: پارک ملی و پناهگاه حیات وحش کلاه قاضی)
153
168
FA
بهزاد
براتی
دانشجوی کارشناسی ارشد، رشتة محیط زیست،گرایش ارزیابی و آمایش، دانشکدة محیط زیست، کرج، ایران
b.barati606@yahoo.com
علی
جهانی
استادیار، گروه محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی، دانشکدة محیط زیست، کرج، ایران
ajahani@ut.ac.ir
لعبت
زبردست
استادیار، گروه برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست، دانشکدة محیط زیست، دانشگاه تهران، تهران، ایران
zebardast@ut.ac.ir
بهزاد
رایگانی
استادیار، گروه محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی، دانشکدة محیط زیست، کرج، ایران
rayegani@ut.ac.ir
10.22059/jtcp.2017.61412
ازهمگسیختگی سیمای سرزمین بر اثر ساختن جادهها، رشد زیربناهای شهری و دیگر کاربریهای انسانی بهوجود میآید که در مناطق حفاظتشده باعث ازبینرفتن زیستگاهها میشود و بر حیات وحش از جمله گونههای مهم تأثیر زیادی میگذارد. این امر سبب شده است پایش و مدیریت مناطق حفاظتشده از طریق علم اکولوژی سیمای سرزمین و کمیکردن ازهمگسیختگی به امری مفید و کمککننده بدل شود. هدف این تحقیق کمیکردن ازهمگسیختگی پارک ملی و پناهگاه حیات وحش کلاه قاضی است. برای رسیدن به این هدف با بهکارگیری تکنیکهای RS و GIS کاربریهای منطقه استخراج شد و با بهکارگیری متریکهای سیمای سرزمین (CA، CAP، TE، MSI، NP، MPS و MNN) در سطح کلاس ازهمگسیختگی منطقه بررسی شد. نتایج این تحقیق نشان داد در کل منطقه، لکههای مرتع خوب یکپارچهتر شد، ولی تعارضات موجود در منطقه مانند کاربریهای معدن، کشاورزی و شهری باعث دورترشدن این لکهها از یکدیگر شده است که پیشنهاد میشود این تعارضات تا حد امکان کاهش یابند.
<strong> </strong>
ازهمگسیختگی,اکولوژی سیمای سرزمین,پارک ملی و پناهگاه حیات وحش کلاه قاضی,متریک های سیمای سرزمین
https://jtcp.ut.ac.ir/article_61412.html
https://jtcp.ut.ac.ir/article_61412_8496d9809091720e1ddef224d6f7d3c8.pdf
دانشگاه تهران
مجله علمی " آمایش سرزمین "
2008-7047
2423-6268
9
1
2017
03
21
مدلسازی پراکندگی خشکسالیهای ناشی از تغییر اقلیم در ایران با بهکارگیری سیستم دینامیک
169
188
FA
شهمراد
علیزاده
دانشجوی دکتری، دانشکدة علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران
takmod4160@yahoo.com
حسین
محمدی
استاد، دانشکدة جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
hmmohammadi@ut.ac.ir
پرویز
کردوانی
استاد، دانشکدة علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران
takmod4160@gmail.com
10.22059/jtcp.2017.61408
تغییرات خشکسالی برای مدیریت بهینة بهرهبرداری از منابع آب بهخوبی محسوس است. به همین دلیل، از گذشتههای دور تحقیقات بسیار وسیعی دربارة مدلسازی خشکسالی در دنیا و ایران انجام گرفته و با بهکارگیری آنها طرحهای آبی و هیدرولیکی متعددی انجام گرفته است. یکی از اهداف مدلسازی سیستمهای پویا بررسی سیاستهای بالقوة مختلف برای بهبود عملکرد سیستم است. مدلسازی شاخص (شاخص بارش استانداردشده) بهعنوان شاخص وضعیت خشکسالی در ایستگاههای کشور با بهکارگیری مدل شبکة عصبی شعاعی برای هر ایستگاه انجام گرفته است. متغیرهای مستقل شبکة عصبی، رطوبت نسبی، دما و کمبود اشیا هستند که با توجه به اثر آنها روی بارش انتخاب شدهاند. متغیر وابسته، شاخص SPI است. در کل دورة 42ساله با محاسبة SPI 12ماهه، 348 نمرة استاندارد، و با محاسبة SPI 24ماهه، 336، نمرة استاندارد برای هر ایستگاه بهدست آمد. در همة ایستگاهها، مقادیر (تبخیر و تعرق گیاه مرجع) از ماه ژانویه تا ژوئیه افزایش، سپس، تا ماه دسامبر کاهش یافت و در همة ایستگاهها در ماه ژولای به حداکثر مقدار خود رسید. بیشترین مقادیر ET<sub>o</sub> متوسط ماهانه در ایستگاههای آبادان و اهواز در ماه ژولای و بهترتیب، برابر با 18<sub>/</sub>232 و 16<sub>/</sub>214 میلیمتر اتفاق افتاد.
تغییرات اقلیمی,سیستم دینامیک,مدلسازی خشکسالی,ETo
https://jtcp.ut.ac.ir/article_61408.html
https://jtcp.ut.ac.ir/article_61408_f5bb34d8983351c9f88c1a40495c59e4.pdf