Scenario Development in Realizability Territorial Spatial Arrangement (Case Study: Khorasan-e-Razavi)

Document Type : Research Paper

Authors

1 Associate Professor, Faculty of Literature and Humanities, Urmia University, Urmia, Iran

2 Assistant Professor, Payame Noor University, Urmia, Iran

3 MSc, Faculty of Literature and Humanities, Urmia University, Urmia, Iran

Abstract

Future studies in Territorial planning focus on finding key factors, drivers and uncertainties in the development of regions in the planning space. This is in the way that the planner can map and manage a desirable future by having them as a control lever. The purpose of this study is to identify the effective factors on the planning of Khorasan-e- Razavi province, to identify the key variables of the province's development and finally to develop effective scenarios for the province's planning. The research process is practical in terms of purpose, and the research method is descriptive-analytic. The nature of the data is qualitative. The data are collected through survey and from documents and records. Data analysis is based on futures research techniques including environmental scanning, structural analysis, and cross-impact analysis. The results of the research show that among the developed scenarios, province planning will face 22 strong adaptive scenarios, 2740 weak adaptive scenarios, and 1837 inconsistent scenarios, in the future. Of the 22 possible scenarios, eight scenarios have a favorable status, two scenarios have interstitial status, and 12 scenarios are in an unfavorable situation. Between the favorable scenarios, Scenario 1 is the best and the most likely scenario ahead of the province and all of its possible probabilities are quite desirable.

Keywords

Main Subjects

References

  1. ابراهیم‌زاده، عیسی ؛ موسوی، سید نجف؛ باقری کشکولی، علی (1393)، سیری بر مفاهیم و ضرورت‌های آمایش سرزمین در کشور، اولین همایش علوم جغرافیایی ایران، اردیبهشت 1393، دانشگاه تهران.
  2. افقه، سیدمرتضی و همکاران (1394)، تعیین اولویت مالیات‌گیری از بخش‌های اقتصادی در جهت بهبود توزیع درآمد در اقتصاد ایران با استفاده از ماتریس حسابداری اجتماعی، فصلنامۀ اقتصاد مقداری (بررسی‌های اقتصادی سابق)، دورۀ 11، شمارۀ 1: 18-1.
  3. ایزدی، محمدسعید (1393)، افزایش ارتقای کیفیت زندگی ساکنان بافت‌های فرسوده با اجرای سند ملی راهبردی بازآفرینی شهری، برگرفته از سایت http://news.mrud.ir/news/2241/.
  4. ایمانی، سمیه (1389)، سرانۀ کاربری اراضی شهری در ایران و جهان، برگرفته از سایت http://urbanity.mihanblog.com/post/109
  5. براون، ارنست (1382). ارزیابی و پیش‌بینی تکنولوژی، ترجمۀ علیرضا بوشهری و عقیل ملکی‌فر، تهران: انتشارات کرانۀ علم.
  6. بزاززاده، مهدی و همکاران (1393). بررسی و تحلیل عوامل کلیدی مؤثر بر توسعۀ منطقه‌ای با رویکرد آینده‌نگاری منطقه‌ای، مطالعۀ موردی: استان آذربایجان غربی، ایران، مجلۀ علمی- پژوهشی برنامه‌ریزی فضایی (جغرافیا)، سال چهارم، شمارۀ ۲ (پیاپی 13): 104-79.
  7. بوستانی، حمیدرضا و همکاران (1393). برنامه‌ریزی منطقه‌ای بر مبنای سناریو با استفاده از فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی (موردشناسی: تعاون روستایی شهرستان‌های رستم و نورآباد ممسنی)، فصلنامۀ جغرافیا و آمایش شهری- منطقه‌ای، دورۀ 4، شمارۀ 11: 84-67.
  8. بهشتی، محمدباقر و زالی، نادر (1390). شناسایی عوامل کلیدی توسعۀ منطقه‌ای با رویکرد برنامه‌ریزی بر پایۀ سناریو: مطالعۀ موردی استان آذربایجان شرقی، فصلنامۀ مدرس علوم انسانی- برنامه‌ریزی و آمایش فضا، دورۀ ۱۵، شمارۀ 1: 63-41.
  9. تقی‌لو، علی‌اکبر و همکاران (1395). پیشران‌های توسعۀ روستاهای ایران، فصلنامۀ برنامه‌ریزی و آمایش‌فضا، دورۀ ۲۰، شمارۀ 4: 28-1.
  10. توکلی، هدایت و توکلی، مهدی (1392). سناریونویسی در حوادث صنعتی، تهران: انتشارات آتی‌نگر.

11. چهارسوقی، سیدکمال؛ رحمتی، مهرداد؛ معمارپور، مهدی؛ رجب زاده قطری، علی (1391). آینده‌پژوهی در حوزۀ انرژی و ارزیابی راهبردهای مدیریت انرژی کشور با استفاده از برنامه‌ریزی سناریو، فصلنامۀ بهبود مدیریت، سال ۶، شمارۀ 4 (پیاپی 18): 33-5.

12. رشیدی ابراهیم حصاری، اصغر و همکاران (1395)، تحلیل فضایی منطقۀ کلان‌شهری تبریز با رویکرد زیست‌پذیری، مجلۀ فضای جغرافیایی، سال ۱۶، شمارۀ 54: 176-155.

13. رهنما، محمدرحیم و حیاتی، سلمان (1393). تحلیل شاخص‌های رشد هوشمند شهری در مشهد، فصلنامۀ مطالعات برنامه‌ریزی شهری، سال اول، شمارۀ ۴: 98-71.

14. رهنما، محمدرحیم و همکاران (1393). بررسی الگوهای متفاوت توسعۀ سناریو و ارزیابی تجربۀ اروپا در برنامه‌ریزی آمایش‌سرزمین با تأکید بر سناریونویسی، اولین همایش ملی رویکردهای نوین آمایش سرزمین در ایران، دانشگاه سمنان، 26 و 27 شهریور 1393.

15. ریاحی‌پور، مجید (1391)، تأثیرات گسترش فیزیکی شهر سنندج در روستاهای پیرامون، برگرفته از سایت http//:majidtirband.blogfa.com/post/34

16. زالی، نادر (1388). آینده‌نگاری توسعۀ منطقه‌ای با رویکرد برنامه‌ریزی سناریو مبنا، رسالۀ دکتری، رشتۀ جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، استاد راهنما: محمدرضا پورمحمدی، بهمن 1388، دانشگاه تبریز، تبریز.

17. زالی، نادر و زمانی‌پور (1394). تحلیل سیستمی متغیرهای راهبردی توسعه منطقه‌ای در برنامه‌ریزی سناریو مبنا (موردمطالعه: استان مازندران) ، مجلۀ آمایش ‌سرزمین، دورۀ ۷، شمارۀ ۱: 28-1.

18. زیاری، کرامت‌اله و همکاران (1396). آینده‌پژوهی پارادایمی نوین در برنامه‌ریزی با تأکید بر برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای (مبانی، مفاهیم، رویکردها و روش‌ها)، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

19. زینلی بردر، سمیرا و خوارزمی، امیدعلی (1393). ارزیابی سناریوهای توسعه ناحیه برنامه‌ریزی مشهد با تأکید بر اصول آمایش سرزمین، دومین کنگرۀ تخصصی مدیریت شهری ایران، مرکز همایش‌های توسعۀ ایران، 28 و 29آبان1393، ساری.

  1. شیخ‌الاسلامی، عبدالرضا (1390). نیروی انسانی مهارت‌دیده محور توسعۀ پایدار، نشریۀ بازار کار، سال دوازدهم، شمارۀ 672، سه‌شنبه 25بهمن1390.

21. صبرکش، علیرضا و همکاران (1392). آموزش و توسعۀ منابع انسانی در سازمان، مجلۀ مطالعات مدیریت بر آموزش انتظامی، سال ششم، شمارۀ چهارم (پیاپی 24): 134-107.

  1. عالی‌زاده، عبدالرضا (1388)، آینده‌پژوهی چه نسبتی با برنامه‌ریزی استراتژیک دارد؟ (نقش و جایگاه مراکز آینده‌پژوهی در فرایند برنامه‌ریزی)، تهران: انتشارات هنر رسانۀ اردیبهشت.

23. عزیزی، محمدمهدی (1392). تحلیلی بر رابطۀ سرانۀ کاربری‌های زمین و اندازۀ شهر در طرح‌های جامع شهرهای ایران، نشریۀ هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، دورۀ 18، شمارۀ 4: 36-25.

  1. عنایت‌الله، سهیل (1393). پرسش از آینده، ترجمۀ مسعود منزوی، تهران: انتشارات مؤسسۀ آموزشی-تحقیقاتی صنایع دفاعی.
  2. عیوضلو، حسین (1386). شاخص‌های عدالت اقتصادی (ارائۀ شاخص‌هایی جهت ارزیابی عملکرد و تحلیل جهت‌گیری سیاست‌های توسعه در راستای تحقق عدالت اجتماعی)، مجمع تشخیص مصلحت نظام.

26. کارگر، غلامرضا و فرج‌پور، بتول (1388)، چگونه بهره‌وری را در یک سازمان افزایش دهیم، دوماهنامۀ توسعۀ انسانی پلیس، سال ۶، شمارۀ 23: 78-45.

  1. کچویان، حسین و آقاپور، علی (1385). کند‌و‌کاو در نابرابری‌های آموزشی در ایران، فصلنامۀ راهبرد یاس، شمارۀ 7: 154-115.

28. مصیب‌زاده، علی و همکاران (1391). مدیریت بافت فرسودۀ شهرهای کویری ایران در جهت انتخاب استراتژی مناسب (مطالعۀ موردی: شهر میبد)، مجلۀ فضای جغرافیایی، سال ۱۲، شمارۀ 38: 163-145.

29. معاونت برنامه‌ریزی و توسعۀ شهرداری مشهد (1389)، طرح مطالعات آمایش استان خراسان رضوی، برگرفته از سایت planning.mashhad.ir/portal_content/1239964..

30. موسوی، میرنجف و مدیری، مهدی (1394). اولویت‌سنجی شاخص‌های عدالت اسلامی – ایرانی در تحقق آمایش سرزمین و توسعۀ متعادل در ایران، فصلنامۀ علمی - پژوهشی اطلاعات جغرافیایی (سپهر)، دورۀ 24، شمارۀ 95: 35-17.

  1. موسوی، میرنجف و همکاران (1393). عدالت جغرافیایی و آمایش سرزمین، اولین همایش علوم جغرافیایی ایران، تهران.

32. موسوی، میرنجف و همکاران (1389). مدل‌سازی توسعۀ کالبدی و تعیین مکان بهینه برای اسکان جمعیت شهر سردشت تا افق 1400 به روش دلفی و منطق بولین در محیط GIS، مجلۀ مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، سال ۲، شمارۀ ۶: 54-35.

  1. مهندسان مشاور آمایش و توسعۀ البرز (1392). طرح تهیه و تدوین برنامۀ آمایش استان تهران، معاونت برنامه‌ریزی (استانداری تهران).

34. نجف‌بیگی، رضا و حسین‌زادگان، زهره (1390). جهانی‌شدن و تجارت کالاهای فرهنگی کشور، فصلنامۀ مطالعات راهبردی سیاست‌گذاری عمومی، دورۀ 2، شمارۀ 2: 72-47.

35. نساجی زواره، اسماعیل (1388). مردم‌داری در سیرۀ پیشوایان معصوم (ع)، ماهنامۀ پاسدار اسلام، برگرفته از پرتال نشریات دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیۀ قم.

  1. وب‌سایت مرکز آمار ایران (1391). سالنامۀ آماری سال 1391 استان خراسان رضوی.

37. هاشمی، سیدمصطفی (1395). چشم‌اندازسازی آمایش‌سرزمین با نگاه آینده‌پژوهی، همایش آمایش‌سرزمین، جایگاه خزر و چشم‌انداز توسعۀ گیلان، انجمن ژئوپلیتیک ایران و سازمان منطقۀ آزاد انزلی، 3 و 4 آذر 1395.

38.  Roth, S., & Kaivo-oja, J (2015).  Is the future a political economy? Functional analysis of three leading foresight and futures studies journals , Futures (2015): http://dx.doi.org/10.1016/j.futures .2015.10.002.

Town and Country Planning
Volume 10, Issue 1
Spring & Summer
April 2018
Pages 65-91

Files

History

  • Receive Date: 08 December 2017
  • Revise Date: 04 July 2018
  • Accept Date: 14 March 2018

Share

How to cite

Statistics