بررسی ارتباط گسترش افقی شهری و تشدید جزایر گرمایی با رویکرد مدیریت پایدار شهری

نیرومند, محسن; پهلوانی, پرهام; بیگدلی, بهناز

doi:10.22059/jtcp.2025.384081.670477

بررسی ارتباط گسترش افقی شهری و تشدید جزایر گرمایی با رویکرد مدیریت پایدار شهری

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ گروه مهندسی سیستم اطلاعات مکانی، دانشکده مهندسی نقشه‌برداری و اطلاعات مکانی، دانشکدگان فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

² گروه GIS، دانشکده مهندسی نقشه برداری و اطلاعات مکانی، پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران

³ دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

10.22059/jtcp.2025.384081.670477

چکیده

خزش شهری، به عنوان یکی از الگوهای نامنظم رشد و توسعه شهرها شناخته می‌شود. این پدیده، پیامدهای مخربی در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی به همراه دارد. تحقیق حاضر به بررسی ارتباط رشد مناطق ساخت‌و‌ساز شده و افزایش جزایر گرمایی به عنوان یکی از پیامدهای پدیده خزش شهری می-پردازد. به این منظور، با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای لندست، نقشه‌های دما سطح زمین در هیوستون واقع در ایالات متحده، طی بازه زمانی 2017 تا 2023 تهیه می‌گردند. همچنین، نقشه‌های پوشش اراضی محدوده مطالعاتی با استفاده از الگوریتم یادگیری ماشین و با دقت %31/94 ایجاد می‌شوند. مقادیر آنتروپی شانون نرمال شده 0.9271 برای سال 2017 و 0.9314 برای سال 2023 نشان‌دهنده پراکندگی بالا مناطق ساخته شده و افزایش خزش شهری طی این دوره زمانی است. مقایسه نقشه‌های پوشش اراضی و دما سطح زمین، افزایش 3.84 درجه سلسیوسی دما در مناطق ساخته شده طی بازه زمانی مورد نظر را نشان می‌دهد. اختلاف دما 41/4 درجه سلسیوس مناطق ساخته شده و ساخته نشده مجاور، شدت جزایر گرمایی ایجاد شده بر اثر رشد ساخت‌و‌ساز را نمایان می‌سازد. افزایش چشمگیر دما در اثر رشد ساخت‌و‌ساز و تاثیر مناطق ساخته شده بر ایجاد جزایر گرمایی شهری، اهمیت مدیریت و برنامه‌ریزی صحیح در راستای مقابله با چالش-های خزش شهری و توسعه پایدار را نشان می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات