بررسی اثر نهادهای رسمی کلانشهر اصفهان بر تحقق پذیری برنامه‌ریزی راهبردی با رویکرد آینده‌پژوهی

بناییان مفرد, محمد; طغیانی, شیرین; صابری, حمید

doi:10.22059/jtcp.2025.384074.670476

بررسی اثر نهادهای رسمی کلانشهر اصفهان بر تحقق پذیری برنامه‌ریزی راهبردی با رویکرد آینده‌پژوهی

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری شهرسازی، گروه شهرسازی،دانشکده هنر و معماری، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد،ایران

² استادیار گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

³ دانشیار گروه جغرافیا ، مرکز تحقیقات گردشگری ، واحد نجف‌آباد،دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران.

10.22059/jtcp.2025.384074.670476

چکیده

پرورش مسیرهای توسعه جدید در مناطق شهری، نیازمند یک فرآیند برنامه‌ریزی راهبردی می‌باشد، برنامه‌ریزی راهبردی به عنوان یکی از مراحل اجرایی آینده‌پژوهی و به وسیله حضور، مشارکت و ارتقاء آگاهی شهروندان در عرصه‌های مختلف محسوب می‌گردد. از این نظر آینده‌پژوهی جایگزین برنامه‌ریزی راهبردی نیست؛ بلکه محتوای آن را که درآن استراتژی تدوین می‌سازد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش شناسی پژوهش توصیفی تحلیلی می‌باشد، که با مطالعه در مبانی نظری و با استفاده از روش دلفی شاخص‌ها و متغیرهای تأثیرگذار در برنامه‌ریزی راهبردی در قالب 4 بعد کلی( کالبدی، اجتماعی- فرهنگی، مدیریتی نهادی و ساختاری-فرآیندی) و 39 گویه یا زیر شاخص استخراج گردید. تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع‌آوری شده در پژوهش حاضر به وسیله آزمون‌های آماری همچون تحلیل اثرات متقاطع و معادلات ساختاری، ابزار GWR از مجموعه آمار فضایی و... به کمک نرم افزار Micmac ،Smart PLS،GIS و SPSS ،استفاده شد. نتایج مدل سازی اثرات نهاد های رسمی بر آینده پژوهش نشان داد، که عامل "شفافیت اهداف، سیاست‌ها و دستورالعمل های رسمی و غیر رسمی سازمان"بیشترین سهم را در اثر پذیری مستقیم و غیرمستقیم آینده پژوهی در سطح شهر اصفهان را داشته‌اند. همچنین نتایج تحلیل فضایی مؤثر بر میزان گسترش برنامه‌ریزی راهبردی شهر اصفهان نشان داد، که بعد مدیریتی-نهادی اثرات قابل توجهی بر گسترش برنامه‌ریزی راهبردی شهر اصفهان خواهد داشت و شاخص اجتماعی فرهنگی مهم‌ترین شاخص‌های تأثیر گذار بر برنامه‌ریزی راهبردی در سطح این شهر می‌باشد.

کلیدواژه‌ها