طراحی الگوی مداخلات اقتصادی و اجتماعی در راستای توسعه متوازن منطقه‌ای

وطن‌دوست, علی; داداشی, مسعود; حیدری, محمدرضا; موسوی, سیده دل‌آرا

doi:10.22059/jtcp.2025.386939.670486

طراحی الگوی مداخلات اقتصادی و اجتماعی در راستای توسعه متوازن منطقه‌ای

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ گروه مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران

² گروه مهندسی صنایع، دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه صنعتی اصفهان،اصفهان، ایران

³ استادیار، گروه اقتصاد، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

⁴ گروه اقتصاد، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

10.22059/jtcp.2025.386939.670486

چکیده

توسعه نامتوازن مناطق در ایران، چالشی جدی است که علاوه بر دامن زدن به نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی، باعث شده از فرصت‌ها و مزیت‌های موجود در مناطق راهبردی کشور نیز غفلت شود. این پژوهش با هدف ارائه یک الگوی نوآورانه و مشارکتی در حوزه توسعه منطقه‌ای با تمرکز بر حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی انجام گرفته است. با استفاده از روش تحلیل مضمون و مطالعه موردی، الگویی مبتنی بر مشارکت فعالانه جامعه محلی، شبکه‌سازی و بهره‌گیری از ظرفیت‌های نهادی مانند پارک‌های علم و فناوری، ارائه شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که با طراحی و اجرای یک الگوی شش مرحله‌ای، شامل تشکیل نهاد متولی، مطالعات و اعتمادسازی، ایجاد شبکه‌های همکاری، طراحی برنامه‌های عملیاتی، تأمین منابع و اجرا و در نهایت راهبری و نظارت مستمر، می‌توان توسعه اقتصادی و اجتماعی را در مناطق مبتنی بر اصولی عدالت‌محور، دانش‌بنیان و مردم‌پایه رقم زد. نوآوری این پژوهش در طراحی یک الگوی مداخله‌ای بومی‌سازی شده است که با توجه به شرایط خاص هر منطقه قابل تطبیق بوده و به طور همزمان بر ابعاد اقتصادی، اجتماعی توسعه تمرکز دارد. همچنین، این پژوهش با بهره‌گیری از ظرفیت‌های نهادی موجود، راهکاری عملی برای تسریع روند توسعه در مناطق ارائه می‌دهد. نتایج این پژوهش می‌تواند به عنوان یک الگو برای توسعه مناطق راهبردی کشور مورد استفاده قرار گیرد و به سیاست‌گذاران و متولیان توسعه کمک کند تا تصمیمات آگاهانه‌تری اتخاذ نموده و از روش اجرای طرح‌ها و پروژه‌های توسعه‌ای استفاده نمایند.

کلیدواژه‌ها