ارزیابی و رتبه‎بندی شاخص‎های پایداری محیطی فضاهای آموزش عالی (مطالعه موردی: واحدهای دانشگاه‌ فرهنگیان تهران)

ابراهیمی, صلاح الدین; خنیفر, علی; دولت یاری, مجتبی

doi:10.22059/jtcp.2025.390372.670496

ارزیابی و رتبه‎بندی شاخص‎های پایداری محیطی فضاهای آموزش عالی (مطالعه موردی: واحدهای دانشگاه‌ فرهنگیان تهران)

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار گروه مدیریت آموزشی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

² دانش آموخته رشته هنر دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

³ دانش‎آموخته کارشناسی ارشد جامعه‎شناسی، دانشگاه بوعلی سینا همدان، همدان، ایران.

10.22059/jtcp.2025.390372.670496

چکیده

تلفیق پایداری و آمایش در آموزش عالی هنوز در گام‎های ابتدایی خود مانده و با چالش‎های بسیاری روبه‎روست و بهبود سنجش و ارزیابی مداوم شاخص‎ها و مولفه‎های پایداری دانشگاهی می‎تواند باعث ایجاد تحول و ثبات در نظام آموزش عالی و کاهش نگرانی‎های روزافزون پایداری محیطی مؤسسات آموزش عالی شود. بنابراین هدف پژوهش حاضر ارزیابی و رتبه‎بندی شاخص‎های آمایشی پایداری محیطی واحدهای دانشگاه‌ فرهنگیان تهران بوده است. این پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش کلیه اساتید و خبرگان آشنا با واحدهای دانشگاه فرهنگیان شهر تهران بودند که با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و با استفاده از فرمول کوکران 52 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه محقق‌ساخته استفاده شد که روایی آن با استفاده از روش محتوایی و روایی سازه تأیید شد و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ تایید شد. نتایج نشان داد آماره تی (612/0) مؤلفه ‎مواد و مصالح پایداری محیطی معنی‌دار نبوده و در حد متوسط است. اما آماره تی (549/24-) سیستم حمل‎ونقل، آماره تی (768/11-) بهره‎گیری از آب، آماره تی (435/10-) مدیریت زیست‎محیطی و آماره تی (537/12-) انرژی و اتمسفر در سطح 001/0 منفی و معنی‌دار می‌باشد. بنابراین میانگین این متغیرها بطور معناداری پایین‌تر از میانگین فرضی یعنی 3 است و در سطح نامطلوبی هستند. همچنین نتایج نشان وضعیت هیچ کدام از شاخص‎های مربوط به مؤلفه‌های پایداری محیطی (مدیریت محیط زیست، سیستم حمل‎ونقل، مواد و مصالح، بهره‎گیری از آب و انرژی و اتمسفر) در وضعیت مطلوب و مساعدی قرار ندارد. بهبود وضعیت پایداری دانشگاه فرهنگیان مستلزم بازنگری اسناد بالادستی، سند چشم‎انداز دانشگاه فرهنگیان و اهتمام ورزیدن به شاخص‎های آمایش سرزمین در برنامه‎ریزی است.

کلیدواژه‌ها