مدل‌سازی توان اکولوژیک سرزمین از منظر کاربری‌های کشاورزی و مرتع‌داری با استفاده از روش Fuzzy AHP در محیط GIS، (مطالعه موردی شهرستان مرودشت)

نویسندگان

1 استاد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه تهران

3 دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی و مدیریت محیط زیست دانشگاه تهران

4 دانشجوی کارشناسی ارشد RS & GIS دانشگاه تهران

چکیده

بهره‌برداری بهینه و اصولی از منابع طبیعی سرزمین و ساماندهی کاربری اراضی بر اساس توان اکولوژیکی آن، نقش مهمی در مدیریت محیط و جلوگیری از تخریب محیط زیست در راستای توسعه پایدار دارد. شهرستان مرودشت یک منطقه مهاجرپذیر است که نتیجه آن افزایش جمعیت و تغییر کاربری‌ها می‌باشد. با توجه به ویژگی‌های اقلیمی و طبیعی منطقه از جمله وجود دشت آبرفتی و رودهای دایمی، این منطقه از پتانسیل بالایی جهت نیل به توسعه برخوردار است. از این رو، به منظور ساماندهی بهتر اراضی و فعالیت‌های زراعی به بررسی توان اکولوژیکی این منطقه و تعیین تناسب اراضی برای فعالیت‌های کشاورزی پرداخته شد تا از این طریق بتوان کمک شایانی به برنامه‌ریزان جهت نیل به توسعه پایدار نمود. این پژوهش با هدف پیاده‌سازی بهتر مدل اکولوژیکی کشاورزی دکتر مخدوم که در آن وزن و اهمیت نسبی پارامترها در نظر گرفته نمی‌شود، از روش‌ فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی (Fuzzy AHP) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) بهره برده است و به این طریق عرصه‌های مستعد برای فعالیت‌های کشاورزی در محدوده شهرستان مرودشت شناسایی و مطلوبیت کشاورزی آن‌ها مشخص نموده است. نتایج حاصل از پیاده‌سازی مدل ارزیابی توان اکولوژیکی مخدوم با منطق فازی در شهرستان مرودشت، حاکی از وجود هر هفت طبقه مدل کشاورزی ایران در منطقه مورد مطالعه بوده است. هم‌چنین نتایج حاصل از آنالیز حساسیت این تحقیق نشان می‌دهد که برای افزایش دقت در تعیین کاربری‌های مناطق کشاورزی می‌توان از روش‌های فازی پایه استفاده نمود

کلیدواژه‌ها