رهیافت اکولوژی سیمای سرزمین (منطقة مورد مطالعه: پارک ملی و پناهگاه حیات وحش کلاه قاضی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، رشتة محیط زیست،گرایش ارزیابی و آمایش، دانشکدة محیط زیست، کرج، ایران

2 استادیار، گروه محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی، دانشکدة محیط زیست، کرج، ایران

3 استادیار، گروه برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست، دانشکدة محیط زیست، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

ازهم‌گسیختگی سیمای سرزمین بر اثر ساختن جاده­ها، رشد زیربناهای شهری و دیگر کاربری­های انسانی به‌وجود می­آید که در مناطق حفاظت‌شده باعث ازبین‌رفتن زیستگاه­ها می­شود و بر حیات وحش از جمله گونه­های مهم تأثیر زیادی می­گذارد. این امر سبب شده است پایش و مدیریت مناطق حفاظت‌شده از طریق علم اکولوژی سیمای سرزمین و کمی‌کردن ازهم‌گسیختگی به امری مفید و کمک‌کننده بدل شود. هدف این تحقیق کمی­‌کردن ازهم‌گسیختگی پارک ملی و پناهگاه حیات وحش کلاه قاضی است. برای رسیدن به این هدف با به‌کارگیری تکنیک‌های RS و GIS کاربری­های منطقه استخراج شد و با به‌کارگیری متریک­های سیمای سرزمین (CA، CAP، TE، MSI، NP، MPS و MNN) در سطح کلاس ازهم‌گسیختگی منطقه بررسی شد. نتایج این تحقیق نشان داد در کل منطقه، لکه‌های مرتع خوب یکپارچه­تر شد، ولی تعارضات موجود در منطقه مانند کاربری­های معدن، کشاورزی و شهری باعث دورترشدن این لکه­ها از یکدیگر شده است که پیشنهاد می­شود این تعارضات تا حد امکان کاهش یابند.
 
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع

  1. جباری، سمیه، خواجه‌الدین، سید جمال‌الدین، سلطانی، سعید، و جعفری، رضا (1390). تعیین درصد پوشش گیاهی مراتع با استفاده از سنجش‌ازدور و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعة موردی سمیرم اصفهان). همایش ملی ژئوماتیک.
  2. جعفری، شیرکو، علیزاده، افشین، و دانه‌کار، افشین (1391). بررسی کاربرد سنجه­های سیمای سرزمین در بررسی روند تغییرات کاربری اراضی و اثر آن بر مناطق حفاظت‌شده (مطالعة موردی: مجموعة مناطق حفاظت‌شدة جاجرود و ورجین). پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران- پردیس کشاورزی و منابع طبیعی گروه محیط زیست،.
  3. راهداری، وحید، سفیانیان، علیرضا، خواجه‌الدین، سید جمال‌الدین، و ملکی نجف‌آبادی، سعیده (1392). بررسی قابلیت داده­های ماهواره­ای در تهیة نقشة درصد تاج پوشش گیاهی مناطق خشک و نیمه‌خشک (مطالعة موردی پناهگاه حیات وحش موته). علوم تکنولوژی محیط زیست، دورة 15، شمارة 23، صفحات 43-43.
  4. زبردست، لعبت، یاوری، احمدرضا، صالحی، اسماعیل، و مخدوم، مجید (1390). بررسی تغییرات ساختاری ناشی از جاده در پارک ملی گلستان در فاصلة سال­های 1366 تا 1389 با استفاده از متریک­های اکولوژی سیمای سرزمین. پژوهش­های محیط زیست، سال 2، شمارة 4، صفحات20-11.
  5. Anderson J. R., Hady E., Roach E. J., Wetter T., & Richard E. (1976). Lands cover classification system for use with remote sensor data. United States Government Printing Office, Washington, USA, 80– 85.
  6. Castillo, E. M. D., Garcia-Martin, A., Aladren, L. A. L., & Luis, M. D. (2015). Evaluation of forest cover change using remote sensing techniques and landscape metrics In Moncayo Natural Park (Spain). Applied Geography, 62, 247-255.
  7. Groom, G., Mucher, C. A., Ihse, M., & Wrbka, T. (2006). Remote Sensing in landscape ecology: experiences and perspectives in a European context. Landscape Ecology, 21, 391-408.
  8. Jaeger, J., Bertiller, R., Schwick, C., Muller, K., Steinmeier, C., Ewald, K., & Ghazoul, J. (2008). Implementing landscape fragmentation as an indicator in the Swiss Monitoring System of Sustainable Development (MONET), Environmental Management, 88, 737-751
  9. Leitao, B., Andre, M., & Ahren, J. (2002) .Applying landscape ecological concepts and metrics in sustainable landscape planning, Landscape and Urban Planning, 59, 65-93.
  10. McGarigal, K., & Marks B. J. (1995). FRAGSTATS: Spatial Pattern Analysis Program for Quantifying Landscape Structure. Forest Science Department. Corvallis: Oregon State University.
  11. Nkeki, N. F. (2016). Spatio-temporal analysis of land use transition and urban growth characterization in Benin metropolitan region, Nigeria. Remote sensing Applicatians: Society and Environment, 4, 119-137.
  12. Olsoy, J. P., Zeller,. A. K., Hicke, A. J., Quigley, B. H., Rabinowitz, R. A., & Thornton., H. D. (2016). Quantifying the effects of deforestation and fragmentation on a range-wide conservation plan for jaguars. Biological Conservation, 203, 8-16.
  13. Paola, M., Cafarelli, B., Boccaccio, L., Leronni, V., Labadessa, R., Kosmidou, V., & Nagendra H. (2013). Using landscape structure to develop quantitative baselines for protected area monitoring. Ecological Indicators, 33, 82-95.
  14. Pierik, E. M., DellAcqua, M., Confalonieri, R., Bocchi, S., & Gomarasca, S. (2016). Designing ecological corridors in a fragmented landscape: A fuzzy approach to circuit connectivity analysis. Ecological Indicators, 67, 807-820.
  15. Qi, K., Fan, Z., Ng, N. C., Wang, X., & Xie, X. (2017). Functional analysis of landscape connectivity at the landscape, component, and patch levels: A case study of Minqing County, Fuzhou City, China. Applied Geography, 80, 64-77.
  16. Scariot, E. C., Almeida, D., & Santos, J. E. D. (2015). Connectivity dynamics of araucaria forest and grassland surrounding passo fundo national forest, southern Brazil. Natureza & Conservação, 13, 54-59.
  17. Skokanová, H., & Eremlásová, R. (2013). Landscape functionality in protected and unprotected areas: case studies from the Czech Republic. Ecological Informatics, 14, 71-74.
  18. Spencer, D., Haulkos., D., Hagen, C., Daniels, M., & Goodin, D. (2017). Conservation reserve program mitigates grassland loss in the lesser prairie-chicken range of Kansas. Global Ecology and Conservation, 9, 21-38.
  19. Townsend, Philip A,Todd R. Lookingbill, Clayton C. Kingdon, & Robert H. Gardner (2009). Spatial pattern analysis for monitoring protected area. Remote Sensing of Environment, 113, 1410-1420.
  20. Valerio, F., Basile, M., Balestrieri, R., Posillico, M., Donato, D. S., Altea, T., & Matteucci, G. (2016). The reliability of a composite biodiversity indicator in predicting birdspecies richness at different spatial scales. Ecological Indicator, 71, 627-635.

 

مجله علمی
دوره 9، شماره 1
بهار و تابستان
فروردین 1396
صفحه 153-168

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 20 آذر 1395
  • تاریخ بازنگری: 02 اردیبهشت 1396
  • تاریخ پذیرش: 24 بهمن 1395

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار