تبیین سناریوهای توسعة کالبدی‌ـ فضایی سکونتگاه‌های روستایی مجموعة شهری مشهد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه جغرافیای انسانی و آمایش، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2 پژوهشگر پسادکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

3 دانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

توسعة پایدار کالبدی‌ـ فضایی در سطح مجموعة شهری مشهد مقدمه و پیش‌نیاز دستیابی به توسعة پایدار منطقه‌ای (استانی) و ملی است. از این رو تدوین سناریوهایی که زمینة تحقق تحولات کالبدی‌ـ فضایی پایدار را در مجموعة شهری مشهد فراهم می‌سازد باید مورد توجه قرار گیرد. در پژوهش حاضر تلاش شده با مشارکت مدیران استانی و خبرگان دانشگاهی پیشران‌های کلیدی تأثیرگذار بر تحولات کالبدی‌ـ فضایی سکونتگاه‌های روستایی مجموعة شهری مشهد شناسایی و در نهایت سناریوهای مؤثر بر توسعة کالبدی‌ـ فضایی این سکونتگاه‏ها تدوین شود. پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش پژوهش توصیفی‌ـ تحلیلی است. روش گردآوری داده‌ها و اطلاعات به صورت کتابخانه‏ای و اسنادی و پیمایشی (مصاحبه) بود. با بررسی منابع علمی 69 عامل مؤثر بر تحولات کالبدی‌ـ فضایی شناسایی شد که در 5 بُعد دسته‌بندی شدند؛ که با دو گروه و در مجموع 29 نفر، شامل مدیران سازمان‏های مرتبط و متخصصان دانشگاهی، مصاحبه انجام شد. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها مبتنی بر تکنیک‌های آینده‌پژوهی بود؛ از جمله مدل شوارتز، تحلیل ساختاری، تحلیل تأثیر متقابل (نرم‌افزارهای Micmac و Scenario wizard). نتایج نشان داد تعداد 512 سناریو با سازگاری ضعیف و تنها 1 سناریو در حالت سازگاری قوی و پایدار (ناسازگاری صفر) قرار دارد (8/2 درصد سناریوهای ممکن باورپذیرند). سناریوی اول، که یک سناریو با جهت مثبت است، دارای مجموع امتیاز اثر متقابل 771 و ارزش سازگاری 7 است؛ درحالی‌که سناریوی دوم، که گویای شرایط نسبتاً مطلوب برای آیندة سکونتگاه‌های روستایی است، مجموع امتیاز اثر متقابل 736 و ارزش سازگاری 2- دارد. سناریوی سوم نیز دارای ارزش سازگاری 3- بود و با امتیاز مجموع اثر متقابل 695 می‌تواند از سناریوهای محتمل برای آیندة تحولات کالبدی‌‌ـ فضایی روستایی باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


ابراهیم‌زاده، عیسی؛ سید نجف موسوی؛ علی باقری کشکولی (1393). «سیری بر مفاهیم و ضرورت‌های آمایش سرزمین در کشور»، اولین همایش علوم جغرافیایی ایران، تهران، دانشگاه تهران.
احمدیان، م.ع.؛ م. قاسمی (1392). «تحلیلی بر ادغام آبادی‌ها در ساختار کالبدی‌ـ فضایی شهرها (نمونة موردی: مشهد مقدس)»، پژوهش و برنامه‌ریزی روستایی، 3(3)، صص 23 ـ 58.
افراخته، حسن؛ فرهاد عزیزپور؛ محدثه زمانی (1394). «پیوندهای کلان‌شهری و تحولات کالبدی‌ـ فضایی روستاهای پیرامون (مطالعة موردی: دهستان محمدآباد کرج)»، مسکن و محیط روستا، ۳۴(۱۵۰)، صص ۱۰۱ ـ ۱۲۰.
امیدی شاه‌آباد، امید؛ سید علی بدری؛ محمدرضا رضوانی؛ نادر زالی (1398). «تحلیل عوامل کلیدی مؤثر بر شکل‌دهی الگوی آمایش فضاهای روستایی با رویکرد آینده‌نگاری (مورد مطالعه: استان لرستان)»، پژوهش‏های روستایی، 10(1)، صص 92 ـ 113.
امیرانتخابی، ش. (1392). «تحول کالبدی فضایی روستاهای ساحلی گیلان (مطالعة موردی: حوزة زیباکنار)». برنامه‌ریزی کالبدی‌ـ فضایی، 2(4)، صص 113 ـ 122.
آمار، تیمور (1392). «تحلیل تحولات کالبدی سکونتگاه‌های روستایی استان گیلان به‏ منظور تدوین الگوی توسعة کالبدی»، برنامه‌ریزی کالبدی‌‌ـ فضایی، 2(4)، صص 60 ـ 72.
بزاززاده، مهدی؛ هاشم داداش‌پور؛ شریف مطوف (1393). «بررسی و تحلیل عوامل کلیدی مؤثر بر توسعة منطقه‌ای با رویکرد آینده‌نگاری منطقه‌ای (مطالعة موردی: استان آذربایجان غربی، ایران)»، برنامه‌ریزی فضایی (جغرافیا)، 4(2)، صص 79 ـ 104.
بنیاد مسکن انقلاب اسلامی (1386). راهنمای مطالعات کاربری زمین روستایی، تهران، شریف.
تقی‌لو، علی‌اکبر؛ ناصر سلطانی؛ احمد آفتاب (1395). «پیشران‏های توسعة روستاهای ایران»، برنامه‌ریزی و آمایش فضا (مدرس علوم انسانی)، 20(4)، صص 1 ـ 28.
توکلی، ج.؛ ا. رزلانسری (1395). «تحلیل اثرات کالبدی و اقتصادی طرح‌های هادی روستایی (مورد: روستاهای شهرستان کرمانشاه)»، اقتصاد فضا و توسعة روستایی، ۵(۱6)، صص 141 ـ 160.
 . «تحلیل تأثیرپذیری تحولات کالبدی‌ـ فضایی سکونتگاه‌های روستایی پیراشهری از عوامل درونی و بیرونی در مجموعة شهری مشهد»، جغرافیا، 17(60)، صص 46 ـ 71.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1398ب). «بررسی عوامل مؤثر بر تحولات کالبدی‌ـ فضایی سکونتگاه‌های روستایی مجموعة شهری مشهد»، جغرافیا و توسعة فضای شهری، 6(2)، صص 17 ـ 47.
جوانشیری، مهدی؛ سیروس نبیونی؛ مسلم نامدارزاده (1400). «آینده‌نگری توسعة منطقه‌ای و تحقق‌پذیری طرح‌های آمایش سرزمینی کشور (مطالعة موردی: استان خراسان رضوی)»، برنامه‌ریزی منطقه‌ای، 12(43)، صص 12 ـ 34.
حسینی‌حاصل، صدیقه (1389). «بررسی تطبیقی روند تحولات کالبدی‌ـ فضایی سکونتگاه‌های روستایی پیرامون کلان‌شهر تهران (پس از انقلاب اسلامی) با تأکید بر مجموعه‌های روستایی کهریزک و رودبار قصران»، رسالة دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه شهید بهشتی.
حسینی، سید مصطفی؛ محمدرحیم رهنما؛ محمداجزا شکوهی؛ امیدعلی خوارزمی (1398). «تبیین سناریوهای دستیابی به شهر سبز در کلان‌شهر مشهد، با رویکرد آینده‌پژوهی»، آمایش جغرافیایی فضا، 9(34)، صص 17 ـ 36.
حیدری، ا.؛ م. ر. رهنما؛ م. ا. شکوهی؛ ا.ع. خوارزمی (1395). «تحلیل تحولات فضایی محیط زیست شهری در کلان‌شهر مشهد با استفاده از الگوی آینده‌پژوهی گام طبیعی»، جغرافیا و پایداری محیط، صص 6(18)، صص 1 ـ 19.
رحمانی، ب.؛ م. سعیدی‌راد؛ م. جلالی (1395). «تحولات ساختاری‌ـ کارکردی مسکن سکونتگاه‌های روستایی پیرامون شهر اشترینان»، جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری چشم‌انداز زاگرس، 8(28)، صص 147 ـ 171.
زالی، نادر (1390). «آینده‌نگاری راهبردی و سیاست‌گذاری منطقه‌ای با رویکرد سناریونویسی»، مطالعات راهبردی، 14(4)، پیایی 54، صص 33 ـ 54.
زمانی، م. (1391). «پیوندهای کلان‌شهری و تحولات کالبدی‌ـ فضایی روستاهای پیرامون (مورد: دهستان محمدآباد کرج)»، پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد رشتة جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه خوارزمی، دانشکدة علوم جغرافیایی.
زیاری، کرامت‌الله؛ طاها ربانی؛ رامین ساعدموچشی (1396). آینده‌پژوهی پارادایمی نوین در برنامه‌ریزی با تأکید بر برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای (مبانی، مفاهیم، رویکردها، و روش‌ها»، تهران، مؤسسة چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.
سعیدی، عباس (1377). مبانی جغرافیای روستایی ایران، تهران، سمت.
سعیدی، عباس؛ ریحانه سلطانی (1383). «نقش پیوندهای کلان‌شهری در تحول کالبدی‌ـ فضایی روستاهای پیرامونی (نمونه: روستاهای حصار در حوزة کلان‌شهر مشهد)»، جغرافیا، 2(3)، صص 35 ـ 49.
سعیدی، ع.؛ ص. حسینی‌حاصل (1386). «ادغام کلان‌شهری سکونتگاه‌های روستایی با نگاهی به کلان‌شهر تهران و پیرامون»، جغرافیا (نشریة انجمن جغرافیایی ایران)، 5(12 و 13)، صص 7 ـ 18.
شفیعی‌ثابت، ناصر (1393). «خزش کلان‌شهر تهران و ناپایداری کشاورزی روستاهای پیرامونی»، آمایش محیط، 7(24)، صص 145 ـ 162.
شکویی، حسین (1389). اندیشه‌های نو در فلسفة جغرافیا، چ 12، تهران، مؤسسة گیتاشناسی، ج 1.
صادقی، محمدعلی؛ عباس سعیدی؛ رحمت‌الله منشی‌زاده؛ فرهاد عزیزپور (1397). «روند تحول کالبدی‌ـ فضایی روستاهای پیرامون شهر کاشان طی دورۀ زمانی 1355 ـ 1395». جغرافیا و آمایش شهری‌ـ منطقه‌ای، 8(29)، صص 19 ـ 36.
صدیقی، الهام؛ عبدالرسول سلمان‌ماهینی؛ سید حامد میرکریمی؛ حسن دلیری؛ برایان فث (1398). «شناسایی و تحلیل پیشران‌های کلیدی آمایش منطقه‌ای بر اساس آینده‌پژوهی در شهرستان گرگان»، آمایش سرزمین، 11(2)، صص 205 ـ 233.
طالشی، مصطفی؛ فرهاد عزیزپور؛ غلام دولتی (1398). «تحلیل اثر جریانات فضایی در تحولات کالبدی‌ـ فضایی روستاهای پیراشهری (مطالعة موردی: سکونتگاه‌های روستایی پیرامون کلان‌شهر کرج، دهستان تنکمان شمالی)»، مسکن و محیط روستا، ۳۸(۱۶۶)، صص 79 ـ ۹۴.
عبادی، بایرام؛ محمدباسط قریشی؛ نصرالله مولایی هشجین (1394). «تحلیل روند تغییرات کارکردی سکونتگاه‌های روستایی جنوب غربی کلان‌شهر تهران»، مطالعات برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های انسانی، 10(33)، صص 59 ـ 75.
عنابستانی، علی‌اکبر؛ تیمور آمار؛ سمیرا کاویانی (1395). «تأثیر سبک معماری خانه‌های دوم بر توسعة کالبدی سکونتگاه‌های روستایی»، مطالعات برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های انسانی (چشم‌انداز جغرافیایی در مطالعات انسانی)، 11(34)، صص 33 ـ 52.
عنابستانی، علی‌اکبر؛ سید رضا حسینی کهنوج (۱۳۹۸). «تحلیل پیشران‌های کلیدی مؤثر بر اشتغال‌زایی فعالیت‌های کشت و صنعت در مناطق روستایی شهرستان جیرفت»، اقتصاد فضا و توسعة روستایی، ۷(۲۶)، صص ۳۷ ـ ۵۸.
عنایت‌الله، سهیل (1393). پرسش از آینده، مترجم: مسعود منزوی، تهران، مؤسسۀ آموزشی‌ـ تحقیقاتی صنایع دفاعی.
قدمی، م.؛ پ. یوسفیان (1393). ‌‌‌‌«تحلیلی بر تغییرات ساختار فضایی شهر اصفهان با گریزی بر آلودگی هوا»، ساختار و کارکرد شهری، 2(8)، صص 63 ـ 86.
قراگوزلو، ه.؛ ع.ا. عیسی‌لو؛ ف. گراوند (1393). «ارزیابی اثرات کالبدی‌ـ فضایی جابه‌جایی در سکونتگاه‌های روستایی (مطالعة موردی: دهستان ملاوی، شهرستان پلدختر)»، برنامه‌ریزی منطقه‌ای، 4(16)، صص 125 ـ 136.
گودرزی، غلام‌رضا؛ عادل آذر؛ فیروزه عزیزی؛ حمید بابایی میبدی (1395). «ارائة چارچوب پیشنهادی آینده‌نگاری منطقه‌ای به مثابة حوزة پژوهشی میان‌رشته‌ای (مورد مطالعه: سند توسعة آمایش استان یزد)»، مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، 7(2)، صص 133 ـ 155.
لطفی‌نیا، م.ت. (۱۳۹۴). «نقش خانه‌های گردشگری بر تحولات کالبدی روستایی شهرستان رودسر»، دومین کنفرانس بین‌المللی یافته‌های نوین در علوم کشاورزی، منابع طبیعی و محیط‌زیست، تهران، انجمن توسعه و ترویج علوم و فنون بنیادین.
معروفی، ایوب؛ محمدرحیم رهنما (1393). «تحلیل و بررسی سناریوهای توسعة فضایی‌ـ کالبدی شهر بوکان»، برنامه‌ریزی و آمایش فضا، 18(3)، صص 125 ـ 146.
مقیمی، ابوالفضل (1394). «معرفت‌شناسی آینده‌پژوهی در رویکردهای نظری به برنامه‌ریزی شهری، معماری و صنعت ساختمان»، مدیریت شهری، 14(38)، صص 75 ـ 104.
ملک‌زاده، ندا؛ مهدی بزاززاده؛ مجتبی رفیعیان (1395). «شناسایی و تحلیل عوامل کلیدی مؤثر بر توسعۀ شهری با رویکرد آینده‌نگاری (مطالعۀ موردی: کلان‌شهر کرج)»، جغرافیا و توسعة فضای شهری، 3(2)، صص 35 ـ 52.
منتظری، مرجان؛ لعلا جهان‌شاه‌لو؛ حمید ماجدی (1396). «تحولات ساختار کالبدی‌ـ فضایی شهر یزد و عوامل مؤثر بر آن»، مطالعات محیطی هفت‌حصار، ۶(۲۱)، صص ۲۷ ـ ۴۲.
موسوی، میرنجف؛ رضا قادری؛ علی‌اکبر تقی‌لو؛ فاطمه‌سادات کهکی (1397). «تدوین سناریوهای تحقق‌پذیری آمایش سرزمین (مطالعۀ موردی: استان خراسان رضوی)»، آمایش سرزمین، 10(1)، صص 65 ـ 91.
مهندسان مشاور آمایش و توسعۀ البرز (1392). طرح تهیه و تدوین برنامۀ آمایش استان تهران، معاونت برنامه‌ریزی (استانداری تهران).
نعیمی، ک.؛ م.ر. پورمحمدی (1395). «شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر وضعیت آیندة سکونتگاه‌های فرودست شهری سنندج با تأکید بر کاربرد آینده‌پژوهی»، مطالعات شهری، 5(20)، صص 53 ـ 64.
وارثی ح.ر.؛ ع. زنگی‌آبادی؛ ا. وفایی (1392). «تحلیلی بر فرایندهای تحول فرم کالبدی بافت قدیم شهر کاشان»، فضای جغرافیایی، ۱۳(۴۱)، صص ۲۰۳ ـ ۲۱۹.
هاشمی، سید مصطفی (1395). «چشم‌اندازسازی آمایش سرزمین با نگاه آینده‌پژوهی»، همایش آمایش سرزمین، جایگاه خزر و چشم‌انداز توسعۀ گیلان.
References
Afrakhteh, H., Azizpour, F., & Zamni, M. (2015). “Metropolitan links and physical-spatial evolution of villages around the case study: Mohammad Abad Karaj”, Journal of Housing and rural environment, 34(150), pp. 101-120. (in Persian)
Ahmadian, M.A. & Qasemi, M. (2013). “An Analysis of the Integration of Villages in the City-Space-Structural Structure (Case Study: Holy Mashhad)”. Journal of Rural Research and Planning, 3(3), pp. 23-58. (in Persian)
Alborz Planning and Development Consulting Engineers (2013). Plan for preparing and compiling a planning plan for Tehran province, Tehran, Deputy of Planning (Tehran Governorate). (in Persian)
Amar, S. (2013). “Analyzing the Physical Transformations of Rural Settlements in Guilan Province in order to develop a model of physical development”, Physical-Space Planning Quarterly, 2(4), pp. 60-72. (in Persian)
Amin-Nayeri, B., Zali, N., & Motavaf, SH. (2017). “Identifiation of regional development drivers by scenario Planning”, Urabn Manage Energy Sustinability, 1(2), pp. 90-103.
Amir-Entekhabi, Sh. (2013). “Physical transformation of spatial villages of Gilan coastal villages (Case study: Ziba Cinar Area)”, Physical-space planning quarterly, 2(4), pp. 113-122. (in Persian)
Anabestani, A.A., Amar, T., & Kaviyani, S. (2016). “The effect of the second-floor architecture style on the physical development of rural settlements”, Journal of Human Settlement Planning Studies (Geographic Perspectives in Human Studies), 11(34), pp. 33-52. (in Persian)
Annabestani, A. A. & Hosseini Kahnooj, S. R. (2019). “Analysis of key drivers affecting the employment of agro-industrial activities in rural areas of Jiroft”, Space Economics and Rural Development, 7(26), pp. 37-58. (in Persian)
Batisani, N. & Yarnal, B. (2009). “Urban expansion in Centre County, Pennsylvania: Spatial dynamics and landscape transformations”, Applied Geography, 29(2), pp. 235-249.‏
Bazazzadeh, M., Dadashpour, H., & Matouf, Sh. (2014). “Investigation and Analysis of Key Factors Affecting Regional Development with a Regional Futurism Approach, Case Study: West Azerbaijan Province, Iran”, Journal of Spatial Planning (Geography), 4(2), pp. 79-104. (in Persian)
Cetin, M. & Demİrel, H. (2010). “Modelling and simulation of urban dynamics”, Fresenius Environmental Bulletin, 19(10a), pp. 2348-2353.‏
Chermark, T. & Lynham, S-A. (2009). “Senario Planning in critical scenario”, research Reserch Quartery, 20(2), pp. 41-60.
Douglass, M. (1998). “A regional network strategy for reciprocal rural-urban linkages: an agenda for policy research with reference to Indonesia”, Third World Planning Review, 20(1), p. 1.‏
Dubovyk, O., Sliuzas, R., & Flacke, J. (2010). “Spatio-temporal analysis of ISs development: A case study of Istanbul”, Turkey.‏
Ebadi, B., Ghoreshi, M., & Molaei, N. (2016). “Process Analysis of Functional Changes of Rural Settlements in Southwestern of Tehran Metropolis”, Journal of Studies of Human Settlements Planning, 10(33), pp. 59-75. (in Persian)
Ebrahimzadeh, A., Mousavi, S.N., & Bagheri Kashkoli, A. (2014). “A look at the concepts and necessities of land management in the country”, The first conference of Iranian geographical sciences, Tehran, University of Tehran. (in Persian)
Ghadami, M. & Yousefian, P. (2014). “An Analysis on Spatial Structure of the City of Isfahan by Addressing Air Pollution”, Quarterly Journal of Urban Structure and Functioning, 2(8), pp. 63-86. (in Persian)
Gharagozlou, H., Esa Lu, A. A., & Gravand, F. (2014). “Evaluation of physical-spatial effects of displacement in rural settlements (Case study: Malavi village, Poldokhtar city)”, Quarterly Journal of Regional Planning Research, 4(16), pp. 125-136. (in Persian)
Godet, M. & Durance, P. (2011). Strategic foresight for corporate and regional development, UNESCO Publishing.
Goodarzi, Gh. R., Azar, A., Azizi, F., & Babaei Meybodi, H. (2016). “Proposing a proposed framework for regional futurism as an interdisciplinary field of study: Case study, Yazd province development planning document”, Interdisciplinary Studies in the Humanities, 7(2), pp. 133-155. (in Persian)
Hashemi, S. M. (2016). “Landscape planning with a future perspective”, Conference on land management, The Location Of The Caspian Sea and the development perspective of Gilan. (in Persian)
Heydari, A., Rahnama, M. R. Shock, M. A., & Kharazmi, A. A. (2016). “Analysis of urban environmental spatial development in Mashhad metropolis using the natural step futuristic pattern”, Journal of Geography and Environmental Sustainability, 6(18), pp. 1-19. (in Persian)
Hosseini-Hasel, S. (2010). “Comparative study of the physical-spatial changes of rural settlements around the Tehran metropolis (after the Islamic Revolution) with emphasis on rural complexes of Kahrizak and Rudbar Qasran”, Ph.D. in Geography and Rural Planning, Shahid Beheshti University. (in Persian)
Hosseini, S., Rahnama, M., Ahokohi, M., & Kharazmi, O. (2020). “Explanation of scenarios to achieving the green city in Mashhad, with an approach Futures Study”, Geographical Planning of Space, 9(34), pp. 17-36. (in Persian)
Huang, B., Zhang, L., & Wu, B. (2009). “Spatiotemporal analysis of rural–urban land conversion”, International Journal of Geographical Information Science, 23(3), pp. 379-398.‏
Inayatullah, S. (2014). “Questions of the future”, (M. Manzavi Trans.), Tehran, Defense Industries Educational-Research Institute Publications. (in Persian)
Javanshiri, M., Anabestani, A., & Sojasi Gheidari, H. (2019). “Analysis of the Influence of Physical-Spatial Developments of Pirashahri Rural Settlements on Internal and External Factors in Mashhad Urban Complex”, Geography, 17(60), pp. 46-71. (in Persian)
------------------------------------------------------------------- (2020). “Investigating the Factors Affecting the Physical-spatial Changes in Rural Settlements of MashhadUrban Complex”, Geography and Urban Space Development, 6(2), pp. 17-47. (in Persian)
Javanshiri, M., Nabiuni, S., & Namdarzadeh, M. (2021). “Futurism of regional development and Realizability of Land use planning Country (Case study: Khorasan Razavi province)”, Regional Planning, 12(43), pp. 12-34. (in Persian)
Karrholm, M. (2011). “The Scaling of Sustainable urban form: a scal-related issuesand Sustainable planning Malmo”, Sweden. European planning Studies, 19(1), pp. 97-112.
Lotfi-Nia, M.S. (2015). “The role of tourism homes on the rural structural changes in Rudsar”, Second International Conference on Recent Findings in Agricultural Science, Natural Resources and the Environment, Tehran, Association for the Promotion of Basic Sciences and Technologies. (in Persian)
Malekzadeh, N., Bazazzadeh. M., & Rafiiyan. M. (2016). “Identification and analysis of key factors affecting urban development with a futuristic approach (Case study: Karaj metropolis)”, Journal of Geography and Urban Development, 3(2), pp. 35-52. (in Persian)
Marofi, A. & Rahnama, M. (2014). “Analysis of scenarios of spatial-physical development of the city of Bukan”, Journal of Space planning and planning, 18(3), pp. 125-146. (in Persian)
Montazeri, M., Jahanshalo, L., & Majedi H. (2017). “The evolution of the physical-spatial structure of Yazd city and the factors affecting it”, Journal of Environmental studies of Seven Hesar, 6(21), pp. 27-42. (in Persian)
Mousavi, M.N., Ghaderi, R., Taghiloo, A.A., & Kahaki, F. S. (2018). “Development of land management feasibility scenarios (Case study: Khorasan Razavi province)”, Journal of town and country planning, 10(1), pp. 65-91. (in Persian)
Naeemi, K. & Pourmohammadi, M.R. (2016). “Identification of Key Factors Affecting the Future Status of the Future Urban Settlements in Sanandaj with Emphasis on Future Studies”, Journal of Urban Studies Quarterly, 5(20), pp. 53-64. (in Persian)
Omidi Shahabad, A., Badri, S.A, Rezvani, M.R., & Zali, N. (2019). “Analysis of key factors affecting the formation of rural landscaping model with futuristic approach (Case study: Lorestan province)”, Journal of Rural Research, 10(1), pp. 92-113. (in Persian)
Rahmani, B., Sa'idi-Rad, M., & Jalali, M. (2016). “Structural-functional changes in rural housing settlements around the city”, Journal of Geography and Urban Planning, Zagros Outlook, 8(28), pp. 171-147. (in Persian)
Ratcliffe, J. & Krawczyk, E. (2011). “Imagineering city futures: The use of prospective through scenarios in urban planning”, Futures, 43(7), pp. 642-653.‏
Ratcliffe, J. & Krawczyk, E. (2011). “Imagineering city futures: The use of prospective through scenarios in urban planning”, Futures, 43(7), pp. 642-653.‏
Sadeghi, M., Saeidi, D., Monshizadeh, D., & Azizpour, D. (2018). “The Physical-Spatial Evolution of the Villages around the City of Kashan during the Period of 1976-2016”, Geography and Territorial Spatial Arrangement, 8(29), pp. 19-36. (in Persian)
Saeedi, A. (1998). The Basics of Rural Geography of Iran (1th ed.), Tehran, SAMT prees. (in Persian)
Saeedi, A. & Hosseini-Hasel, P. (2007). “Municipal integration of rural settlements with a view of the metropolis of Tehran and around”, Geography (Journal of the Geographical Society of Iran), 5(12 and 13), pp. 7-18. (in Persian)
Saeedi, A. & Soltani, R. (2004). “The role of metropolitan links in the physical-spatial transformation of peripheral villages, sample: Hesar villages in the metropolitan area of Mashhad”, Journal of Geography, 2(3), pp. 35-49. (in Persian)
Sardar, Z. (2010). “The Namesake: Futures; futures studies; futurology; futuristic; foresight—What's in a name?”, Futures, 42(3), pp. 177-184.‏
Sedighi, A., Salman Mahini, AR, Mirkarimi, S.H., Daliri, H., & Fath, b. (2019). “Identification and analysis of key drivers of regional planning based on future research in Gorgan city”, Journal of Land Management, 11(2), pp. 205-233. (in Persian)
Shafiei-Sabet, N. (2014). “Metropolitan creep and agricultural instability of peripheral villages”, Separation of the environment, 7(24), pp. 145-162. (in Persian)
Shamsuddin, S. & Yaakup, A. (2007). “Predicting and Simulating Future Landuse Pattern: A Case Study of Seremban district”, Journal Alam Bina, 9, pp. 64-77.‏
Shokouei, H. (2010). New ideas in the philosophy of geography, Vol. 1, (12th Ed.), Tehran, Gita Studies Institute press. (in Persian)
Taleshi, M., Azizpour, F., & dolati G. (2019). “The Impact Analysis of Spatial Flows on Physio-Spatial Transformation of Peripheral Villages (Case Study: Peripheral Rural Settlements of Karaj Metropolitan, Tankanan Shomali District)”, JHRE, 38(166), pp. 79-94. (in Persian)
Taqi Lu, A. A., Soltani, N., & Aftab, A. (2016). “Drivers of rural development in Iran”, Journal of Space Planning and Planning (Teacher of Humanities), 20(4), pp. 1-28. (in Persian)
Tavakkoli, J. & Rosalansari, A. (2016). “Analysis of the physical and economic effects of rural conductor plans Case: Kermanshah County Villages”, Space Economics and Rural Development, 5(16), pp. 141-160. (in Persian)
The foundation of the Islamic Revolution (2007). Handbook of Rural Land Use Studies, Tehran, Sharif prees. (in Persian)
Varesi, H., Zangi-Abadi, A., & Vafaei, A. (2013). “An Analysis of the Processes of the Formation of the Old Formation of the Old Town of Kashan”, Journal of Geographic space, 13(41), pp. 203-219. (in Persian)
Zali, N. (2011). “Strategic foresight and regional policy with a scenario writing approach”, Strategic Studies, 14(4) (Series 54), pp. 33-54. (in Persian)
Zamani, M. (2012). “Metropolitan Connections and Physical Transformations - Spaces of Periums Villages (Case: Mohammad Abad Karaj Village)”, Unpublished master's thesis, Kharazmi University, Tehran, Iran. (in Persian)
Zegras, C. & Rayle, L. (2012). “Testing the rhetoric: An approach to assess scenario planning's role as a catalyst for urban policy integration”, Futures, 44(4), pp. 303-318.‏
Ziari, K. A., Rabbani, T., & Saedmouchshi, R. (2017). Future research of a new paradigm in planning with emphasis on urban and regional planning (principles, concepts, approaches and methods), Tehran, Institute of Printing and Publishing, University of Tehran. (in Persian)