بندر امام خمینی ، شهری است که در تمامی جهات دارای خورها یا زمین‌های پستی است که می‌توانند محل خروج برای دفع آب‌های سطحی باشند ولی با وجود نقاط و محل‌های خروجی متعدد، باز هم دچار آب‌گرفتگی می‌شوند. علت چیست؟
به گزارش خبرنگار ایلنا از خوزستان، محمدرضا طلوعی، کارشناس ارشد مدیریت شهری در پاسخ به ایلنا، علل آب‌گرفتگی‌های مداوم بندر امام در مواقع بارندگی را تشریح کرد.
او می‌گوید: به‌رغم تلاش‌های فراوان طی سال‌های متمادی در فصول بارندگی، همچنان شاهد آب‌گرفتگی‌های مکرر در معابر و منازل شهر بندر امام خمینی (ره) هستیم
شهر بندر امام از نظر الگوی توسعه شهری دارای آرایش خطی شمالی _جنوبی بوده که بر این اساس شهر به دو بخش شرقی و غربی تقسیم می‌شود و مناطق مختلف نیز با توجه به اختلاف توپوگرافی دارای نقاط ثقل و محل‌های تجمع آب با احجام متفاوت است.
شهر در تمامی جهات دارای خورها یا زمین‌های پستی است که می‌توانند محل خروج برای دفع آب‌های سطحی باشند ولی با وجود نقاط و محل‌های خروجی متعدد چرا شهر دچار آب‌گرفتگی می‌شود؟
مهم‌ترین علت این امر عدم وجود طرح جامع سیستم کنترل و دفع آب‌های سطحی بوده و همه تلاش‌های سال‌های اخیر در این حوزه محدود به طرح‌های منطقه‌ای و محلی با نتایج موقت و موضعی بوده است.
او در بخش دیگری از پاسخش به پرسش ایلنا به موارد زیر اشاره کرد که بخشی از آن به‌صورت خلاصه به شرح زیر است:
۱- عدم وجود یک سیستم جامع و کارآمد در هدایت آب‌های سطحی
۲- توسعه شهر و عدم توجه به مسائل دفع آب‌های سطحی در گذشته و حال
۳- بالا رفتن تراکم مناطق مسکونی و افزایش درصد مساحت سطوح با قابلیت نفوذپذیری کم
توضیح بند ۳: توسعه شهری و افزایش سطح نفوذناپذیر خاک باعث می‌شود تا ۸۰ درصد از حجم بارندگی به رواناب تبدیل شود (توسعه فضای سبز می‌تواند با افزایش سطوح نفوذپذیر خاک در کاهش حجم رواناب مؤثر باشد).
۴- همسان بودن و عدم شیب بندی مناسب کانال‌های هدایت و دفع آب‌های سطحی در نقاط مختلف شهر اعم از مناطق مرتفع و یا پست
۵- عدم وجود کانال‌های هدایت و دفع آب‌های سطحی در بخش‌های مختلف شهر
۶- ناکافی بودن ظرفیت عبور در کانال‌های موجود در معابر اصلی در مواقع رخداد ریزش‌های جوی
۷- عدم لایروبی منظم مسیرها و خطوط انتقال آب‌های سطحی
۸- عدم توجه به شیب بندی مناسب معابر و سطوح مختلف جهت هدایت رواناب به کانال‌ها و منهول های خروجی
۹- استفاده چندمنظوره از سیستم موجود دفع آب‌های سطحی ازجمله تخلیه فاضلاب شهری
۱۰- عدم مطالعه در طراحی کانال‌های دفع آب‌های سطحی و احداث غیر اصولی آن‌که منجر به هدایت سیلاب و روان آب‌های سطحی با توجه به وضعیت توپوگرافی شهر به نقاط پست و مسیرهای اصلی شهر گردیده است و نقاط ثقل و تجمع رواناب با احجام زیاد ایجاد می‌کند.
۱۱- عدم وجود سیستم فرآیندی بازرسی و بازدیدهای دوره‌ای خطوط انتقال و ایستگاه‌های پمپاژ
۱۲- ناکافی بودن توان و دبی پمپ‌های موجود در ایستگاه‌های پمپاژ
۱۳- عدم وجود تعداد کافی پمپ‌های سیار جهت تقویت سیستم دفع آب‌های سطحی.
او همچنین گفت با توجه به موارد یاد شده به نظر می‌رسد جهت برون‌رفت از این مشکل همیشگی شهر، نیاز است یک‌بار به‌صورت کاملاً علمی و با محاسبات دقیق نسبت به انجام مطالعات، ارائه و اجرای یک طرح جامع سیستم کنترل و دفع آب‌های سطحی اقدام شود. که مهم‌ترین این اقدامات می تواند موارد زیر باشد.
۱- به‌کارگیری مشاور جهت بررسی شرایط موجود و جمع‌آوری اطلاعات و آمار، پردازش اطلاعات و درنهایت تجزیه‌وتحلیل اطلاعات و ارائه طرح
۲- تعیین نقاط ثقل و محل‌های تجمع آب
۳- تعیین شیب خیابان‌های اصلی، فرعی و محلات و تهیه نقشه شیب بندی شهر
۴- تقسیم‌بندی مناطق مختلف شهر بر اساس نقاط خروجی
۵- استفاده از کانال‌های روباز با شیب تعریف‌شده و یا استفاده از منهول های جمع کننده و هدایت آب‌ها به‌وسیله لوله
۶- استقرار ایستگاه‌های پمپاژ خروجی با توان و دبی مناسب و در صورت نیاز استقرار ایستگاه‌های پمپاژ انتقالی
۷- استقرار سیستم فرآیندی بازرسی و بازدید دوره‌ای خطوط انتقالی و ایستگاه‌های پمپاژ
۸- تهیه و استفاده از پمپ‌های پرتابل و سیار جهت تقویت سیستم دفع آب‌های سطحی در مواقع اضطراری
۹- تهیه پمپ‌های یدک جهت جایگزینی در مواقع اضطراری
۱۰- افزایش سطح فضای سبز جهت افزایش سطوح نفوذپذیر خاک.
منبع خبر: ایلنا، مورخ 16 آذر 1399.
کد خبر: 1006172