جنگل های هیرکانی همچنان می میرند

داستان جنگل‌های هیرکانی و قاچاق‌ چوب‌ از آن، داستان امروز و دیروز نیست، موضوعی است که سال‌ها در حال وقوع است و شاید تفاوت در میزان و شیوه‌ آن باشد، جنگل‌هایی که به گفته مسئولان وقت، حدود ۴۲ درصد آن در حال نابودی است و هشدارهایی نیز مبنی بر نابودی این عرصه‌های خدادادی تا ۳۰ سال آینده داده شد.

در این میان قوانینی همچون طرح تنفس جنگل نیز نتوانست جلوی اشتهای سیری‌ناپذیر قاچاقچیان چوب را بگیرد و حتی با تغییر روش سنتی به خانوادگی، میلیاردها تومان سود سالانه نصیب افرادی می‌شود که نقشی در تولید و نیاز بازار و جامعه ندارند.

 

متاسفانه بهره برداری بی رویه قانونی و غیرقانونی در مدت طولانی باعث شد تا موجودی جنگل ها کم، زمین خواری و سوء استفاده های از جنگل بیشتر شود و نتیجه آن نیز به گفته مسدولان انجمن جنگلبانی کشور، مرگ میلیون‌ها درخت طی ۵ تا ۶ سال اخیر بوده باشد.

نکته اینجا است، در سال ۹۵ با وخیم تر شدن اوضاع جنگل ها، طرح تنفس تصویب شد، با تصویب قانون طرح تنفس جنگل، برداشت درختان خشک و افتاده نیز ممنوع شد، به گفته مسئولان، به دلیل آنکه احساس می شد برداشت این نوع درختان می‌تواند معبری برای برداشت های غیر مجاز و بی رویه در جنگل های شمال باشد بنابراین طرح تنفس نیز ممنوع شود که این امر مخالفت‌های زیادی را به همراه داشت.

مسئولان زیست محیطی معتقد بودند که، مدیریت نامناسب توسط سازمان جنگل‌ها، آماده نبودن ساختارهای لازم برای اجرای طرح و عدم تخصیص بودجه لازم باعث شد طرح تنفس به صورت نصف نیمه اجرا شود و شرکت‌های بهره‌بردار سعی کنند به بهره‌برداری روی آورند.

برخی کارشناسان نیز معتقد بودند که، تنفس جنگل در واقع طرح نیست چراکه طرح به مجموعه برنامه هایی گفته می شود که طی زمانی مشخص برای منطقه ای نوشته می شود و در یک مرجع به تصویب می رسد مانند طرح جنگل داری اما تنفس جنگل برنامه ریزی دقیقی که تمام زوایای آن روی کاغذ نوشته شده باشد؛ ندارد و به همین دلیل بهتر است که از آن به عنوان طرح ذکر نشود.

در این میان با وجود مشکلات مطرح شده و نیاز بیش از ۲۳۵ واحد سلولزی، نئوپان و صنایع چوب و کاغذ در مازندران به تامین مواد اولیه مورد نیاز این کارخانجات که به دلیل اشتغال زیاد و تولید سهم مهمی در جامعه از لحاظ اقتصادی و اجتماعی دارند، باید فکری اندیشیده شود.

هادی کیادلیری عضو هیئت علمی دانشگاه علوم تحقیقات تهران چندی پیش به ایسنا گفته بود که برای این منظور، واردات چوب می تواند مانعی برای قاچاق و برداشت غیرقانونی درختان جنگلی باشد.

وی تصریح کرده بود که، در حال حاضر کشور به ۱۳ میلیون متر مکعب چوب نیاز دارد و از این مقدارفقط  ۵۰۰ هزار مترمکعب آن از جنگل‌ها تامین می‌شود.

از سویی دیگر، سیداحسان ساداتی رییس بخش تحقیقات منابع طبیعی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی مازندران نیز چندی پیش در گفت‌وگو با ایسنا، جنگل‌های هیرکانی را به موزه طبیعی تشبیه کرد و گفته بود که، دولت باید مسئله مهمی تحت عنوان زراعت چوب را اجرا کند تا صنایع مختلفی که ماده اولیه آن‌ها از صنایع سلولزی تامین می‌شود دچار مشکل نشوند اما متاسفانه زراعت چوب متولی خاصی ندارد و تکلیف آن روشن نیست.

وی البته، واردات چوب جهت تامین ماده اولیه صنایع وابسته را یکی از راهکارها دانست اما به این نکته نیز اشاره کرد که، متاسفانه ارز بر بودن و مسائل قرنطینه‌ای مشکلات خاص خودش را به همراه دارد.

به گزارش ایسنا، چندی پیش، حسن خیرانپور معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری مازندران در مراسم کاشت نهال در یک عرصه ۱۰۰ هکتاری در زاغمرز بهشهر، به این نکته اشاره کرده بود که، بر اساس برنامه ریزی انجام شده توسعه زراعت چوب به عنوان یکی از مهم ترین برنامه های جهش تولید مصوب شد که طی یک برنامه ۲ ساله در مازندران باید حدود ۴هزار هکتار زراعت چوب با کاشت حدود۶ میلیون اصله نهال انجام شود.

وی گفته بود که، برای تامین مواد اولیه حدود ۲۳۵ واحد سلولزی و نئوپان و صنایع چوب و کاغذ استان و صیانت از جنگل و جلوگیری از خروج ارز از کشور برای واردات چوب و همچنین محیط زیست و حفظ خاک و اشتغال و درآمدزایی مردم ضرورت ایجاب می کند که زراعت چوب در استان توسعه و اجرا شود.

وی ادامه داد که، با توجه به اقتصادی بودن این فعالیت، ستادی تشکیل دادیم و با ایجاد یک عزم همگانی در مدیران استانی و شهرستانی و تشکل های بخش خصوصی برنامه زراعت چوب را بصورت جدی پیگیری و اجرایی کردیم که امروز آغاز اجرای این برنامه مهم جهش تولید در استان مازندران است.

احمد حسین‌زادگان استاندار مازندران نیز چندی پیش، در جلسه کارگروه اقدام استانداری، به این نکته اشاره کرده بود که، توسعه زراعت چوب یکی از برنامه‌های مهم استان است که با اجرای دقیق آن ضمن تامین مواد اولیه صنایع سلولزی، از خروج ارز از کشور نیز جلوگیری می شود.

وی به این نکته اشاره کرده بود که، اقشار مختلف مردم می‌توانند از این فرصت اقتصادی بهره‌مند شوند، باید از ظرفیت شوراها، سازمان‌های مردم نهاد و بسیج در توسعه زراعت چوب استفاده شود زیرا مردم‌محور بودن اینگونه برنامه‌ها عامل اصلی موفقیت است.

حسین‌زادگان از شناسایی فضاهای خالی از جمله پارک‌ها، دانشگاه‌ها، حاشیه رودخانه ها و آببندان ها جهت زراعت چوب خبر داده بود و گفته بود که، برنامه‌ریزی جامع و کاملی برای توسعه زراعت چوب در دست اقدام است اما بدون همکاری همه جانبه دستگاه‌ها و نهادهای عمومی و دولتی این طرح به صورت کامل اجرا نخواهد شد.

داستان جنگل‌های هیرکانی و قاچاق‌ چوب‌ از آن، داستان امروز و دیروز نیست، موضوعی است که سال‌ها در حال وقوع است و شاید تفاوت در میزان و شیوه‌ آن باشد، جنگل‌هایی که به گفته مسئولان وقت، حدود ۴۲ درصد آن در حال نابودی است و هشدارهایی نیز مبنی بر نابودی این عرصه‌های خدادادی تا ۳۰ سال آینده داده شد.

در این میان قوانینی همچون طرح تنفس جنگل نیز نتوانست جلوی اشتهای سیری‌ناپذیر قاچاقچیان چوب را بگیرد و حتی با تغییر روش سنتی به خانوادگی، میلیاردها تومان سود سالانه نصیب افرادی می‌شود که نقشی در تولید و نیاز بازار و جامعه ندارند.

متاسفانه بهره برداری بی رویه قانونی و غیرقانونی در مدت طولانی باعث شد تا موجودی جنگل ها کم، زمین خواری و سوء استفاده های از جنگل بیشتر شود و نتیجه آن نیز به گفته مسدولان انجمن جنگلبانی کشور، مرگ میلیون‌ها درخت طی ۵ تا ۶ سال اخیر بوده باشد.

نکته اینجا است، در سال ۹۵ با وخیم تر شدن اوضاع جنگل ها، طرح تنفس تصویب شد، با تصویب قانون طرح تنفس جنگل، برداشت درختان خشک و افتاده نیز ممنوع شد، به گفته مسئولان، به دلیل آنکه احساس می شد برداشت این نوع درختان می‌تواند معبری برای برداشت های غیر مجاز و بی رویه در جنگل های شمال باشد بنابراین طرح تنفس نیز ممنوع شود که این امر مخالفت‌های زیادی را به همراه داشت.

مسئولان زیست محیطی معتقد بودند که، مدیریت نامناسب توسط سازمان جنگل‌ها، آماده نبودن ساختارهای لازم برای اجرای طرح و عدم تخصیص بودجه لازم باعث شد طرح تنفس به صورت نصف نیمه اجرا شود و شرکت‌های بهره‌بردار سعی کنند به بهره‌برداری روی آورند.

برخی کارشناسان نیز معتقد بودند که، تنفس جنگل در واقع طرح نیست چراکه طرح به مجموعه برنامه هایی گفته می شود که طی زمانی مشخص برای منطقه ای نوشته می شود و در یک مرجع به تصویب می رسد مانند طرح جنگل داری اما تنفس جنگل برنامه ریزی دقیقی که تمام زوایای آن روی کاغذ نوشته شده باشد؛ ندارد و به همین دلیل بهتر است که از آن به عنوان طرح ذکر نشود.

در این میان با وجود مشکلات مطرح شده و نیاز بیش از ۲۳۵ واحد سلولزی، نئوپان و صنایع چوب و کاغذ در مازندران به تامین مواد اولیه مورد نیاز این کارخانجات که به دلیل اشتغال زیاد و تولید سهم مهمی در جامعه از لحاظ اقتصادی و اجتماعی دارند، باید فکری اندیشیده شود.

هادی کیادلیری عضو هیئت علمی دانشگاه علوم تحقیقات تهران چندی پیش به ایسنا گفته بود که برای این منظور، واردات چوب می تواند مانعی برای قاچاق و برداشت غیرقانونی درختان جنگلی باشد.

وی تصریح کرده بود که در حال حاضر کشور به ۱۳ میلیون متر مکعب چوب نیاز دارد و از این مقدارفقط  ۵۰۰ هزار مترمکعب آن از جنگل‌ها تامین می‌شود.

از سویی دیگر، سیداحسان ساداتی رییس بخش تحقیقات منابع طبیعی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی مازندران نیز چندی پیش در گفت‌وگو با ایسنا، جنگل‌های هیرکانی را به موزه طبیعی تشبیه کرد و گفته بود که، دولت باید مسئله مهمی تحت عنوان زراعت چوب را اجرا کند تا صنایع مختلفی که ماده اولیه آن‌ها از صنایع سلولزی تامین می‌شود دچار مشکل نشوند اما متاسفانه زراعت چوب متولی خاصی ندارد و تکلیف آن روشن نیست.

وی البته واردات چوب جهت تامین ماده اولیه صنایع وابسته را یکی از راهکارها دانست اما به این نکته نیز اشاره کرد که، متاسفانه ارز بر بودن و مسائل قرنطینه‌ای مشکلات خاص خودش را به همراه دارد.

به گزارش ایسنا، چندی پیش، حسن خیریانپور معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری مازندران در مراسم کاشت نهال در یک عرصه ۱۰۰ هکتاری در زاغمرز بهشهر، به این نکته اشاره کرده بود که، بر اساس برنامه ریزی انجام شده توسعه زراعت چوب به عنوان یکی از مهم ترین برنامه های جهش تولید مصوب شد که طی یک برنامه ۲ ساله در مازندران باید حدود ۴هزار هکتار زراعت چوب با کاشت حدود۶ میلیون اصله نهال انجام شود.

وی گفته بود برای تامین مواد اولیه حدود ۲۳۵ واحد سلولزی و نئوپان و صنایع چوب و کاغذ استان و صیانت از جنگل و جلوگیری از خروج ارز از کشور برای واردات چوب و همچنین محیط زیست و حفظ خاک و اشتغال و درآمدزایی مردم ضرورت ایجاب می کند که زراعت چوب در استان توسعه و اجرا شود.

این مسئول ادامه داد که با توجه به اقتصادی بودن این فعالیت، ستادی تشکیل دادیم و با ایجاد یک عزم همگانی در مدیران استانی و شهرستانی و تشکل های بخش خصوصی برنامه زراعت چوب را بصورت جدی پیگیری و اجرایی کردیم که امروز آغاز اجرای این برنامه مهم جهش تولید در استان مازندران است.

احمد حسین‌زادگان استاندار مازندران نیز چندی پیش، در جلسه کارگروه اقدام استانداری، به این نکته اشاره کرده بود که، توسعه زراعت چوب یکی از برنامه‌های مهم استان است که با اجرای دقیق آن ضمن تامین مواد اولیه صنایع سلولزی، از خروج ارز از کشور نیز جلوگیری می شود.

وی به این نکته اشاره کرده بود که، اقشار مختلف مردم می‌توانند از این فرصت اقتصادی بهره‌مند شوند، باید از ظرفیت شوراها، سازمان‌های مردم نهاد و بسیج در توسعه زراعت چوب استفاده شود زیرا مردم‌محور بودن اینگونه برنامه‌ها عامل اصلی موفقیت است.

حسین‌زادگان از شناسایی فضاهای خالی از جمله پارک‌ها، دانشگاه‌ها، حاشیه رودخانه ها و آببندان ها جهت زراعت چوب خبر داده بود و گفته بود که، برنامه‌ریزی جامع و کاملی برای توسعه زراعت چوب در دست اقدام است اما بدون همکاری همه جانبه دستگاه‌ها و نهادهای عمومی و دولتی این طرح به صورت کامل اجرا نخواهد شد.

منبع خبر: سایت عصر ایران، 01 دی 1399، کد خبر: ۷۶۱۶۳۸