بررسی تغییرات کاربری اراضی بر اساس تجزیه و تحلیل متریک¬های سیمای سرزمین با استفاده از سنجش از دور و GIS در منطقه خشک و نیمه خشک دهلران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد بیابان زدایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام

2 دانشیار دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان

3 استادیار منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام

4 استادیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه اردکان

چکیده

بسیاری از فعالیت­­های انسانی به دلیل عدم توجه به محدودیت­های محیط زیستی بر سیمای ­محیط تأثیرگذار بوده و اثرات­ زیست­ محیطی شدیدی بر اکوسیستم­های طبیعی دارد. این مطالعه به منظور بررسی روند تغییرات سیمای سرزمین در منطقه دهلران استان ایلام انجام ­شده است. به منظور تهیه نقشه­­های پوشش­سرزمین و تحلیل تغییرات، به ترتیب، از تصاویر ماهواره­ای (1364) TMو (1386) ETM+و متریک­­های مساحت­ طبقه، تراکم ­لکه، تعداد ­لکه، متوسط اندازه لکه، تراکم ­حاشیه و متوسط شاخص شکل استفاده ­شد. برای آنالیز گسستگی چشم­انداز، متریک­­های متنوع الگوی چشم­انداز در سطح کلاس با استفاده از نرم­افزار FRAGSTATS محاسبه شد. تجزیه ­و ­تحلیل متریک­­های سیمای ­سرزمین بیانگر جایگزینی گسترده اراضی مرتعی ­متوسط توسط اراضی کشاورزی، مرتعی­فقیر، مسکونی­ و بایر بوده ­است. بر طبق نتایج، افزایش تعداد لکه­ها و کاهش میانگین مساحت، شاخص مهم تجزیه بوده و روند تخریب و تجزیه سیمای سرزمین به صورت افزایشی بوده است و توجه به وضعیت کاربری و پوشش ­سرزمین در منطقه، به ­منظور بهره­برداری مناسب و پایدار از منابع ­طبیعی الزامی است.

کلیدواژه‌ها