تعیین و ارزیابی معیارها و نشانگر¬های پایداری در حوزه آبخیز طالقان- زیدشت یک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشگاه تهران

2 استادیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

3 استاد دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

4 دانشیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

چکیده

توسعه پایدار در صورتی تحقق می‌یابد که همپوشی بین لایه­های اکولوژیکی، اقتصادی و اجتماعی ایجاد گردد. هدف از این تحقیق تعیین معیارها و نشانگر‌های پایداری و ارزیابی و اندازه­گیری پایداری می‌باشد. جهت ارزیابی پایداری در حوزه آبخیز زیدشت­­یک از رویکرد بوم­سازگان استفاده شده است که در پی حفظ تعادل بین سه مقوله اقتصادی، اجتماعی و اکوسیستم است. متغیرهای انتخابی با روش‌های معمول و رایج ارزیابی شدند و مقدار آن‌ها به دست آمد. جهت ارزیابی پایداری از دستورالعمل پایش و ارزشیابی طرح‌های مدیریت منابع طبیعی و آبخیزداری استفاده شد. در حالت کلی در بخش بوم­سازگان مرتعی 3 معیار، 9 نشانگر و 14 متغیر انتخاب و اندازه­گیری شدند. در بخش بوم­سازگان مسائل اقتصادی و اجتماعی 5 معیار و 16 نشانگر انتخاب و اندازه­گیری شدند. امتیاز نهایی برای بوم­سازگان مرتع 45 شد که آن را در طبقه متوسط قرار می‌دهد و امتیاز نهایی برای بخش مسائل اقتصادی و اجتماعی 32 شد که با توجه به 16 متغیر انتخابی عدد دو به دست می‌آید، که آن را در طبقه متوسط قرار می‌دهد. در نهایت، با توجه به جمع کل امتیازات حوزه آبخیز با استفاده از ماتریس برآورد امتیازات و جدول ارزشیابی حوزه آبخیز، زیدشت به لحاظ پایداری وضعیت ضعیفی دارد.

کلیدواژه‌ها