بررسی آثار محیط‌زیستی توسعة شهری و خدماتی در شهر بندرعباس با به‌کارگیری مدل تخریب و پیشنهاد راهکارهای مدیریتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه محیط زیست، دانشکدة فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران- شمال

2 استادیار دانشکدة علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شاهرود

3 دانشجوی دکتری علوم محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران

4 کارشناس ارشد مدیریت محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بندرعباس

چکیده

هدف از این مطالعه تعیین پتانسیل توسعة بخشی از شهر بندر‌عباس با به‌کارگیری مدل تخریب و قابلیت‌های تحلیل مکانی سامانة اطلاعات جغرافیایی ‌(GIS) است. در این راستا، ابتدا محدودة مطالعاتی به 149 سلول شبکة 900 هکتاری (6×6 سانتیمتر در نقشة 1:50000) تقسیم و سپس، بر اساس مدل تخریب، ضرایب تخریب برای واحدهای شبکه محاسبه شد. آسیب‌پذیری بوم‌شناختی با به‌کارگیری نقشه‌های بیوفیزیکی محاسبه و درجه‌بندی شد. سپس، با شناسایی عوامل تخریب و محاسبة تراکم فیزیولوژیک، ضرایب تخریب در کلیة واحدهای نشانزد محاسبه شد.
نتایج نشان می‌دهد 130 واحد، یعنی 23 /87 درصد از کل شبکه نیازمند بازسازی است و تعداد 18 واحد، یعنی 07/12 درصد از کل شبکه اقدام‌های حفاظتی نیاز دارد. در محدودة مورد مطالعه، مناطق مستعد توسعه درصد بسیار ناچیزی را به خود اختصاص داده‌اند (67/0 درصد از کل شبکه). تدوین و اجرای آموزش‌های محیط‌زیستی برای بهره‌برداران، جلب مشارکت آن‌ها، ایجاد تشکیلات مدیریت محیط زیست در بخش صنایع، ارزیابی توان محیط زیست و نظارت بر حسن اجرای طرح‌های آمایش استانی، و نیز مطالعات ارزیابی آثار توسعه، به عنوان راهکارهایی برای جلوگیری از تخریب پیشنهاد شد.

کلیدواژه‌ها