سیستم پشتیبان فضایی برنامه‌ریزی و مدیریت محیط زیست برای مکان‌یابی و آمایش صنایع پتروشیمی لرستان

قبادی, مرتضی; جعفری, حمید رضا; نبی بیدهندی, غلامرضا; احمدی پری, معصومه

doi:10.22059/jtcp.2015.57186

سیستم پشتیبان فضایی برنامه‌ریزی و مدیریت محیط زیست برای مکان‌یابی و آمایش صنایع پتروشیمی لرستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استاد یار محیط زیست، دانشکدة کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران

² استاد، دانشکدة محیط زیست، دانشگاه تهران، ایران

³ دانشجوی دکتری برنامه‌ریزی محیط زیست، دانشکدة محیط زیست، دانشگاه تهران، ایران

10.22059/jtcp.2015.57186

چکیده

پژوهش حاضر تحقیقی توصیفی- تحلیلی و از نوع کاربردی است که در استان لرستان با هدف تدوین یک سیستم پشتیبان تصمیم‌گیری فضایی برنامه‌ریزی و مدیریت محیط زیست به منظور مکان‌یابی و آمایش صنایع پتروشیمی با بهره‌گیری از روش‌های فرارتبه‌ای انجام گرفته است. در این تحقیق مهم‌ترین معیارهای توسعه و استقرار صنایع پتروشیمی با بهره‌گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی، تحلیل شده و نقشة پهنه‌بندی محدودة مورد مطالعه جهت توسعه و استقرار صنایع پتروشیمی به کمک روش‌های Prometee II و Electere III با معیارهای ارزیابی تهیه شده است. یافته‌های پژوهش نشان داد از مجموع کل مساحت منطقه، به روش Promethee II، حدود 45207 کیلومتر مربع (16 درصد)، و به روشElectre III ، 29207 کیلومتر مربع (10 درصد)، برای توسعة صنایع پتروشیمی در استان لرستان مناسب است، همچنین تحلیل حساسیت روش‌های به‌کارگرفته‌شده نشان داد نقشه‌های تولیدشده با هر دو روش به داده‌های واقعی نزدیکند و نسبت به روش‌‌های متداول دقت بالاتری دارند.

کلیدواژه‌ها

مراجع

1. احمدوند، علی‌محمد؛ میرمظاهری، مهدی؛ ادیبی، کمال (1386).«فرصت‌ها و تهدیدهای صنعت پتروشیمی ایران». فصل‌نامة اقتصاد و تجارت نوین، شماره‌های 10 و 11، صفحات 111-86.
2. اصغری‌زاده، علی؛ نصرالهی، محمد (1386). «رتبه‌بندی شرکت‌ها بر اساس معیارهای مدل سرآمدی- روش پرومته». فصل‌نامة مدرس علوم انسانی، دورة 11، شمارة سوم، صفحات 59 - 84.
3. جعفری، حمیدرضا؛ کریمی، سعید (1384). «مکان‌یابی عرصه‌های مناسب احداث صنعت در استان قم با استفاده از سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی (GIS)». مجلة محیط‌شناسی، شمارة 37، صفحات 52- 42.
4. جعفریان مقدم، الهه؛ ملماسی، سعید؛ منوری، سی مسعود؛ جوزی، سیدعلی (1390). «بررسی اثرات محیط زیستی صنایع پتروشیمی منطقه ویژة اقتصادی ماهشهر با استفاده از روش تحلیل سلسله‌مراتبی». علوممحیطی، سال هشتم، شمارة سوم، صفحات 156-145.
5. رئیسی، مرضیه؛ سفیانیان، علیرضا (1388). «مکان‌یابی صنایع با استفاده از معیارهای جغرافیایی». فصل‌نامةتحقیقاتجغرافیایی، شمارة 99، صفحات 745-725.
6. سلیمانی، ر بالنده، ن و جمالی ، ف (1390). «استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) برای تحلیل مکانی استقرار صنایع سنگین». پنجمین همایش ملی و نمایشگاه تخصصی مهندسی محیط زیست، دانشگاه تهران.
7. لاریمیان، تایماز؛ صادقی، آرش؛ ملاباشی، علی (1391). «مکان‌یابی شهرک‌ها و نواحی صنعتی با توجه به اثرات زیست‌محیطی بخش صنعت». دومین کنفرانس برنامه‌ریزی و مدیریت محیط زیست، دانشگاه تهران.
8. نوری، جعفر؛ عباس‌پور، مجید؛ مقصودلو کمالی، بیژن (1385). «ارزیابی زیست‌محیطی سیاست های استراتژیک توسعة صنعتی ایران با استفاده از رویکرد تحلیل عوامل استراتژیک». علوم و تکنولوژی محیط زیست، شمارة 29، صفحات 14-1.
9. یاسوری، مجید (1392). «بررسی وضعیت استقرار صنایع و مکان‌یابی شهرک‌های صنعتی در شهرستان مشهد». آمایشسرزمین، دورة پنجم، شمارة دوم، صفحات 288-261.
  1. Agostini, P.; Pizzol, L.; Critto, A.; D'Alessandro, M.,; Zabeo, A.; Marcomini, A. (2012). “Regional risk assessment for contaminated sites Part 3: Spatial decision support system”. Environment International, 48, 121-132.
  2. Albadvi, A.; Chaharsooghi, S. K.; Esfahanipour, A. (2007). “Decision making in stock trading: An application of PROMETHEE“. European Journal of Operational Research, 177(2), 673–683.
  3. Behzadian, M.; Pirdashti, M. (2009). “Selection of the Best Module Design for Ultrafiltration (UF) Membrane in Dairy Industry: An Application of AHP and PROMETHEE”. International Journal of Engineering, 3(4), 126-142.
  4. Figueira, José; Greco, Salvatore; Ehrgott, Matthias (2005). Multiple Criteria Decision Analysis: State of the art surveys. Springer eBook, ISBN: 0-387-23081-5.
  5. Carter, J. G.; White, I. (2012). “Environmental planning and management in an age of uncertainty”. Journal of Environmental Management, 113, 228-236.
  6. Chang, K. L.; Liao, S. K.; Tseng, T. W.; Liao, C. Y. (2015). An ANP based TOPSIS approach for Taiwanese service apartment location selection. Asia Pacific Management Review.
  7. Hwang, B.; Pai, N.; Lu, C.; Ken, Y. (2014). “The design decision of online game development based on a MCDM model combining Dematel with ANP method”. Journal of Theoretical and Applied Information Technology, 63(2).
  8. Dong, F.; Liu, H. (2012). “Selection of the coal supplier based on the ANP/TOPSIS method”. Modern Electric Power, 1, 019.
  9. De Montis, A. (2013). “Implementing Strategic Environmental Assessment of spatial planning tools: A study on the Italian provinces”. Environmental Impact Assessment Review, 41, 53-63.
  10. Diakoulaki, D.; Karangelis, F. (2007). “Multi-criteria decision analysis and cost-benefit analysis of alternative scenarios for the power generation sector in Greece“. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 11, 716–727.
  11. Elevli, B.;Demirci, A. (2004). “Multicriteria choice of ore transport system for an underground mine: for enrichment evaluations”. Materials and Design 31 (2010) 551–555.
  12. Ghobadi, M.; Jafari, H.; Nabibidhendi,Gh.; Yavari, A. (2015). “Environmental planning and management for petrochemical industry development based on HSE factors”. International Conference on Biological, Civil and Environmental Engineering, London, United Kingdom.
  13. Graymore, M. L.; Wallis, A. M.; Richards, A. J. (2009). “An Index of Regional Sustainability: A GIS-based multiple criteria analysis decision support system for progressing sustainability”. Ecological Complexity, 6(4), 453-462.
  14. Stewart, T. J.; Janssen, R.l Herwijnen, M. V. (2004). “Agenetic algorithm approach to multiobjective land use planning”. Computers & Operations Research, 31, 2293-2313.
  15. Kokot, S.; Phuong, T. D. (1999). “Elemental content of Vietnamese rice. Part 2. Multivariate data analysis”. Management, 28(1), 181–190.
  16. Nejad, H. Z.; Samizadeh, R. (2013). “Decision Support Model for Fire Insurance Risk Analysis in a Petrochemical Case Study”. International Journal of Risk and Contingency Management, 2(1), 36-50.
  17. Opricovic, S.; Tzeng, G. H. (2007). “Extended VIKOR method in comparison with outranking methods“. European Journal of Operational Research, 178, 514–529.
  18. Queiruga, D.; et al (2008). Evaluation of sites for the location of WEEE recycling plants in Spain, Waste
  19. Rikalovic, A.; Cosic, I.; Lazarevic, D. (2014). “GISbased multi-criteria analysis for industrial site selection”. Procedia Engineering, 69, 1054-1063.
  20. Taghizadeh, F. (2011). “Evaluation and site selection of petrochemical industrial waste land filling using SMCE method”. Journal of Food Agriculture & Environment, 9(1), 684-688.