مکان‌یابی محل دفن پسماند شهربم با استفاده از مدل‌سازی تصمیم‌گیری چندمعیاره در محیط GIS

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه جغرافیا، دانشگاه میبد، میبد، ایران

چکیده

مکان‌یابی دفن بهداشتی زباله یکی از موضوعات محیط زیستی در شهرها است. اگر طراحی مراکز دفن زباله مناسب نباشد، موجب تهدید سلامتی انسان‌ها می‌شود. هدف پژوهش حاضر مکان‌یابی دفن پسماند با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی در شهربم است. این تحقیق از نظرهدف، کاربردی و روش آن توصیفی‌_تحلیلی است. بر این اساس معیارهای موثر در مکان‌یابی دفن زباله شهربم شناسایی، آماده‌سازی، و استانداردسازی شد. سپس با رقومی کردن و وزن‌دهی هشت لایه بر اساس استانداردهای موجود شامل: توپوگرافی، زمین‌شناسی، شیب، گسل، آبراهه‌ها، خطوط ارتباطی، و فاصله از شهر و وارد کردن لایه‌های یادشده به محیط نرم‌افزار و تشکیل پایگاه‌های اطلاعاتی ویژه دفن زباله واجرای مدل‌های مختلف تصمیم‌گیری چندمعیاره تحلیلی بر لایه‌های موجود انجام شد. با توجه به لایه‌های استفاده‌شده و نقشه نهایی به‌دست‌آمده، منطقه مورد مطالعه در قالب چهار کلاس بسیار مناسب، مناسب، نامناسب، و بسیار نامناسب طبقه‌بندی شد و مشخص شد در جنوب شرق منطقه بیشترین فضای بهینه دفن پسماند و در شمال غرب شهرستان کمترین فضای بهینه وجود دارد. موضوع مدیریت پسماندها یا فراتر از آن مدیریت چرخه مواد امروزه یکی از محورهای اصلی و بسیار مهم توسعه پایدار است. بنابراین، لازم است زیرساخت‌های موردنیاز برای مدیریت هرچه بهتر پسماند شهری، که هنوز انجام نشده و نیازمند مدیریت و اعمال صحیح برنامه‌های اقتصادی درجهت انجام است در دستور کار قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


افضلی، ا.و فقیهی زرندی، ع. (1398). امکان‌سنجی استقرار مکان دفن مشترک مواد زائد جامد شهرستان خمینی‌شهر و شهرستان‌های مجاور آن با استفاده از منطق فازی وAHP. نشریه علوم و تکنولوژی محیط زیست، دور21، شمارة1، ص77-87.
امیرسلیمانی، یاسمن؛ عابسی، عزیر و ابراهیمان قاجاری، یاسر (1399). ارزیابی محیط زیستی مکان‌های دفن زباله‌های شهری در استان مازندران براساس قوانین ملی ایران. آمایش سرزمین، دورة21، شمارة 1، ص202-212.
آرزم، فاطمه؛ میرحسینی، سیدابوالقاسم،؛ دهقانی، محسن و برخورداری احمدی، مهناز (1400). ارائةمدل بهینه‌سازی چندهدفة ریسک‌های بهداشتی، ایمنی، و محیط زیست سایت دفن پسماند شهرهای ساحلی (مطالعةموردی: شهر ساحلی بندرعباس). طلوع بهداشت یزد، سال20، شمارة3، ص88-102.
بمانی، اکرم؛ مظفری، مهدی و عرفانی، ملیحه (1400). بررسی حدود آستانةمعیارهای مؤثر بر مکان‌یابی محل دفن بهداشتی پسماندهای شهری. انسان و محیط زیست، شمارة59، ص47-60.
بیک‌محمدی، حسن. مؤمنی، مهدی و زارع، اعظم (1389). مکان‌یابی بهینة دفن پسماند در شهرها با استفاده از GIS (مطالعةموردی: شیراز). جغرافیا و مطالعات محیطی، شمارة4، ص65-81.
پورخباز، حمیدرضا؛ پورخباز، علی رضا و جوانمردی، سعیده(1390). ارزیابی و مکانیابی دفن بهداشتی مواد زائد جامدشهری. انتشارات شهرداری‌ها.
تقوایی، مصطفی؛ متولی، صدرالدین و جانباز قبادی، غلام‌رضا، (1400). ارزیابی و تحلیل سنجه‌های ناهمواری برنامه‌ریزی شهری با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، (محدودةمطالعه: شهر نور).جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای، سال12، شمارة1، ص553-570.
چیت‌سازان، منوچهر؛ دهقانی، فاطمه؛ راست‌منش، فاطمه و میرزایی، سید یحیی، (1392). مکان‌یابی محل دفن پسماندهای جامد شهری با استفاده از فناوری‌های اطلاعات مکانی و منطق فازی - تحلیل سلسله مراتبی - AHP Fuzzy (مطالعةموردی: رامهرمز). سنجش از دور و سامانة اطلاعات جغرافیایی در منابع طبیعی، (کاربرد سنجش از دور و GISدر علوم منابع طبیعی).دورة4، شمارة1،ص39-55.
حیدریان، پیمان؛ رنگ‌زن، کاظم؛ ملکی، سعید؛ تقی‌زاده، ایوب و عزیزی قلاتی، سارا (1393). مکان‌یابی محل دفن پسماند شهری با استفاده از مدل‌های Fuzzy -AHP و Fuzzy-TOPSISدر محیط Gis (مطالعةموردی: شهر پاک‌دشت استان تهران)، بهداشت محیط، سال3، شمارة1، ص1-13.
خسروی‌مقدم، علی؛ شایان‌نیا، سیداحمد؛ موحدی، محمدمهدی و عزیزی، خسرو (1400).ارائةالگویی هوشمند برای مدیریت پسماند شهری. جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای، سال12، شمارة1، ص19-30.
خیابانی، رامین؛ شهین‌فر، حمید و آذرمی عربشاه، رباب (1397). مکان‌یابی محل دفن پسماند جامد شهری با استفاده از GIS(موردی: شهراسکو). زمین شناسی و محیط زیست، سال12، شمارة43، ص47-56.
رضازاده، مجتبی، ساداتی، احسان؛ ساداتی، الهام؛ گل‌بابایی، فرشاد و مهردادی، ناصر (1392). مکان‌یابی محل دفن پسماند شهر بابل با مدل فازی. مهندسی تمدن و شهرسازی، شمارة۴، ص ۱۱۵-۱۲۰.
رفیعی، ر؛ ماهینی، ع . ر. و خراسانی، ن. (1388). ارزیابی محیط زیستی چرخةحیات سامانةمدیریت پسماند شهری. علوم کشاورزی و منابع طبیعی، شمارة16، ص38-50.
شمس خرم‌آبادی، ق. و پورزمان، ح. (1385). نقش مردم در مدیریت مواد زائد جامد شهری در شهر خرم‌آباد در سال1384، یافته، دانشگاه علوم پزشکی لرستان، سال8(4)، (پیاپی 30)،ص25-30.
شمسایی‌فرد، خ. (1382). مکان‌یابی محل دفن بهداشتی مواد زائد جامد شهری با استفاده از GIS (مطالعةموردی: شهر بروجرد).پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت معلم تهران.
صدرموسوی، س؛ اباذرلو، ش؛ موسی‌خانی، ک. و اباذرلو، س. (1392). مکان‌یابی بهینةدفن مواد زائد جامد شهری با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی (نمونة موردی: شهرستان زنجان). جغرافیا، آمایش محیط،شمارة21، ص65-88.
صدوق‌ونینی، سیدحسن؛ توکلی‌نیا، ج. و زارعی، ا. (1388). پهنه‌بندی زمین برای توسعةفیزیکی شهرشیراز با استفاده از GIS و AHP. سپهر، دورة18، شمارة72، ص32-39.
صفاری، امیر. (1392). تحلیل مخاطرات زیست‌محیطی و راهبردهای مدیریت پسماند در نواحی روستایی (مطالعةموردی: دهستان اجارود مرکزی، شهرستان گرمی). اقتصادفضا و توسعةروستایی، 2(3)، ص71-91.
صمدی‌خادم، رضا؛ رمضانی، محمدابراهیم؛ جوهرچی، پیام و فتائی، ابراهیم (1399). مکان‌یابی محل دفن بهداشتی و زیست‌محیطی مواد زائد خطرناک (مطالعةموردی: استان قزوین). سلامت و بهداشت، سال11، شمارة3، ص281-298.
عبدلی، محمدعلی (1379). "طرح جامع بازیافت و دفع مواد زائد جامدشهری کشور". انتشارات سازمان شهرداری‌های کشور. مجری: دانشکدةمحیط زیست. دانشگاه تهران. کارفرما: مرکز مطالعات برنامه‌ریزی شهری-وزارت کشور.
عزیزی عابسی، محسن و سعیدی، محسن(1388). انتخاب مکان مناسب دفن پسماندهای خطرناک با استفاده از تکنیک GIS و اولویت‌بندی سایت‌ها (مثال موردی: پسماند یک نیروگاه در استان قزوین).علوم محیطی، دورة6، شمارة4، ص58-72.
فرضی دیری، عبدلامیر؛ جاوید، امیرحسین؛ غفارزاده، حمیدرضا و حسین‌زادةلطفی، فرهاد (1401). مدل‌سازی مدیریت پسماند خشک غرفه‌های بازیافت با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی واستنتاج منطق فازی در مناطق غربی شهر تهران. جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای، سال12، شمارة3، ص129-147.
فرهودی، رحمت‌الله؛ حبیبی، کیومرث؛ زندی بختیاری، پروانه. (1384). مکان‌یابی محل دفن مواد زائد جامد شهری با استفاده از منطق فازی Fuzzy Logic در محیط GIS (مطالعةموردی: شهر سنندج). هنرهای زیبا، شمارة23، ص15-24.
فیضی، محمد؛ بهبهانی‌نیا، آزیتا؛ عاصمی زواره، سعیدرضا و رستمی، نورالدین (1400). تعیین مکان مناسب برای دفن بهداشتی پسماند‌های شهرستان ایلام. مجلةعلمی دانشگاه علوم پزشکی ایلام، دور29، شمارة3، ص38-48.
کرباسی، عبدالرضا؛ منوری، مسعود و موگویی، رکسانا. (1386).مدیریت راهبردی در محیط زیست. کاوش قلم.
محمدامامی، علی و اسلامی، حسین. (13979.ارزیابی مکانی محل دفن پسماندهای شهری(مطالعةموردی: شهرستان اندیکا). مهندسی آب، دورة6، شمارة3، ص155-169.
محمدی، محمد؛ پورشیخیان، علی‌رضا؛ اصغری، حسین؛ شهماری اردجانی، رفعت. (1400). ارزیابی جایگاه اقتصادی پسماندهای جامد شهری (مورد مطالعه: شهر آمل). جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای، سال 11، شمارة4، ص299-318.
مختارانی، ن؛ علوی‌مقدم، م.ر. و مختارانی، ب. (1386). مدیریت مواد زائدخطرناک. تهران. انتشارات جهاد دانشگاهی دانشگاه صنعتی شریف با همکاری انتشارات فدک ایستاتیس.
معین‌الدینی، مظاهر؛ خراسانی، نعمت‌الله؛ دانه‌کار، افشین و درویش‌صفت، علی‌اصغر. (1390). مکان‌یابی محل دفن پسماند شهر کرج با استفاده از تاپسیس فازی سلسله مراتبی (مطالعة موردی: شهر کرج). محیط زیست طبیعی، ص155-167.
مهتابی اوغانی، م؛ نجفی، الف و یونسی، ح. (1392). مقایسةدو روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی و تاپسیس درمکان‌یابی محل دفن پسماندهای شهری (مطالعةموردی: شهر کرج). سلامت و محیط. (فصلنامةعلمی و پژوهشی انجمن علمی بهداشت محیط ایران)، دورة6، شمارة3،ص341-354.
ناصرترابی، عرفان؛ مطهری، سعید؛ صمدیار، حسن؛ و آزادبخت، بیتا (1401). شناسایی و اولویت‌بندی ریسک‌های محیط‌ زیستی مکان دفن زباله و نیروگاه زباله‌سوز و تأثیر آن بر محیط زیست شهری با روش تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP). جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای ، سال12، شمارة2، ص774-795.
نصیری، بهروز؛ یارمرادی، زهرا و عباس‌نژاد، جواد. (1396). مکان‌یابی دفن زباله در شهر ماکو به روش فازی وبولین. آمایش جغرافیایی فضا، (فصلنامةعلمی‌ پژوهشی دانشگاه گلستان)، سال7، شمارةمسلسل 24، ص87-96.
نیک‌زاد، وحید؛ امیری، محمدجواد؛ معرب، یاسر و فروغی، نگار. (1396). مکان‌یابی محل دفن پسماند با استفاده از منطق فازی در GIS و مدل تحلیل فرایند شبکه‌ای فازی (مطالعةموردی: شهرستان علی‌آباد). جغرافیا و مخطرات محیطی، شمارة21، ص67-87.
هوشیار، س. (1396). مکان‌یابی بهینةدفن مواد زائد جامد شهری با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (مطالعةموردی: شهر بوکان). فضای جغرافیایی، دورة17، شمارة57، ص255-272.
Abdoli, M. A. (2000). Comprehensive plan for the recycling and disposal of urban solid waste in the country. Publications of the Organization of Municipalities of the country. manager of the Faculty of Environment. University of Tehran, employer of the Center for Urban Planning Studies - Ministry of the Interior. (in Persian)
Afzali, A. & Faqihi Zarandi, A. (2018). Feasibility of setting up a joint burial site for solid waste in Khomeini Shahr city and its neighboring cities using fuzzy logic and AHP. Journal of Environmental Science and Technology, Vol, 21, No, 77-87. (in Persian)
Aguilar, J.A.A., Aguilar, H.A.N., Hernandez, R.F.G. & Valencia, M.N.R. (2018) Emplacement of solid waste management infrastructure for the Frailesca Region, Chiapas, México, using GIS tools. The Egyptian Journal of Remote Sensing and Space Science, 21-(3), 391-399.
Ajibade, F.O. Olajire, O. Ajibade, T.F. Nwogwu, N.A. Kayode, H.L. Ayopo, A.B. Owolabi, T.A. Adewumi, J.R. (2019). Combining multicriteria decision analysis with GIS for suitably siting landfills in a Nigerian state, Environmental and Sustainability Indicators, 3-4 (2019) 100010.
Akbari, V., Rajabi, M.A., Chavoshi, S.H., & Shams, R. (2008). Landfill Site Selection by Combining GIS and Fuzzy Multi Criteria Decision Analysis, Case Study: Bandar Abbas, Iran. World Applied Sciences Journal, Vol. 3, 39-47.
Alkaradaghi, K. Salahalddin, S.A. Al-Ansari, N. Laue, J. & Chabuk, A. (2019). Landfill Site Selection Using MCDM Methods and GIS in the Sulaimaniyah Governorate, Iraq, Sustainability 2019, 11, 4530.
Amir-Soleimani, Y., Absi, U. & Ebrahiman Qajari, Y. (2019). Environmental assessment of municipal waste disposal sites in Mazandaran province based on the national laws of Iran, Amayesh Sarzameen. Vol. 21, No, 1, 202-212. (in Persian)
Arzam, F. Mirhosseini, S.Q. Dehghani, M. & Bakhordari Ahmadi, M. (2021). Providing a multi-objective optimization model for health, safety, and environmental risks of waste disposal sites in coastal cities (case study: Bandar Abbas coastal city). Tolo Health Yazd, year 20, No, 3. 88-102. (in Persian)
Azizi Abbasi, M. & Saeedi, M. (2008). Choosing the right place to bury hazardous waste using GIS technique and prioritizing sites (case example: waste of a power plant in Qazvin province). Environmental Sciences, Vol. 6, No. 4, pp. 58-72. (in Persian)
Baiochi, V., Leo, K. & Pomi, R. (2013). Landfill Suitability for Waste disposal in Metropolitan area. Journal of Environmental Science, Environmental Engineering Sapienza University of Roma.
Beyk Mohammadi, H., Momeni, M., & Zare, A. (2010). Optimum location of waste disposal in cities using GIS (case study: Shiraz)., Journal of Geography and Environmental Studies, vol. 2, No 4., 65-81. (in Persian)
Bo mani, A., Mozaffari, M. & Irfani, M. (2021). Examining the threshold limits of effective criteria on locating sanitary landfills for urban waste, Human and Environment Quarterly, No. 59, 47-60. (in Persian)
ChitSazan, M., Dehghani, F., Rast-Menesh, F., & Mirzaei, S. (2012). Locating the landfill site of urban solid waste using spatial information technologies and fuzzy logic-hierarchical analysis-AHP Fuzzy (case study: Ramhormoz). Journal of Remote Sensing and Geographic Information System in Natural Resources (Application of Remote Sensing and GIS in Natural Resources Sciences), Vol. 4, No. 1, 39-55. (in Persian)
Delgado, O.B., Mendoza, M.O., & Grandos, E. L. (2008). Analysis suitability for the siting of inter-municipal Landfills in the Cuitzero Lake Basin. Mexico Waste Management, Vol. 28, 1137-1146.
Farzi Deiri, A., Javed, A.H., Ghafarzadeh, H.R., & Hosseinzadeh Lotfi, F. (2022). Modeling of dry waste management of recycling stalls using hierarchical analysis and fuzzy estimation in the western area of Tehran. Scientific-Research Quarterly of Geography and Program Regional planning, Year 12, No. 3, 129-147. (in Persian)
Faizi, M., Behbahani-Nia, A., Asami Zawareh, S.R., & Rostami, N. (2021). Determining a suitable place for sanitary burial of wastes from Ilam city. Scientific journal of Ilam University of Medical Sciences, 29th edition, 3rd issue, 48-38. (in Persian)
Farhoudi, R., Habibi, K., & Zandi Bakhtiari, P. (2004). Locating the landfill site of urban solid waste using Fuzzy Logic in GIS environment, case study: Sanandaj City. Fine Arts Journal, No. 23, 15-24. (in Persian)
Fatai, E. & Al-Sheikh, A.A. (2008). Location of urban solid waste disposal using GIS and Analytical Hierarchy Process (AHP): A case study of Givi city. Journal of Environmental Sciences, Vol. 6, No. 3, 145-158. (in Persian)
Heydarian, P., Rangzen, K., Maleki, S., Taghizadeh, A., & Azizi Qalati, S. (2013). Localization of municipal waste landfill site using Fuzzy-AHP and Fuzzy-TOPSIS models in Gis environment (case study of Pakdasht city, Tehran province). Health Journal and development, Third year, No. 1, 1-13. (in Persian)
Hong, J., Li, X., & Zhaojie, C. (2010). Life cycle assessment of four municipal solid waste management scenarios in China. Waste Management, 30(11), 2362-2369.
Hoshiar, S. (2016). Optimum placement of municipal solid waste disposal using hierarchical analysis process (Case study: Bukan city). Geographical Space Scientific-Research Quarterly, Vol. 17, No. 57, 255-272. (in Persian)
ISWA (2019). Landfill Operational Guidelines, 3rd edition. A report from ISWA’S working group on landfill, 2019. 56 p.
Kaamo Ayaim, M., Fei-Baffoe, B., Sulemana, A., Miezah, K., & Adams, F. (2019). Potential sites for landfill development in a developing country: A case study of Ga South Municipality, Ghana, Heliyon, 5 (2019), e02537.
Karbasi, A.R., Manouri, M., & Mogoi, R. (2006). Strategic management in the environment: Kaush Kalam publishing house. (in Persian)
Khabani, R., Shahinfar, H., & Azarmi Arabshah, R. (2017). Locating the landfill site of urban solid waste using GIS (case study of Esko city). Environmental Geology Research Quarterly, Year 12, No. 43. (in Persian)
Khosravi-Moghadam, A., Shayan-Nia, S. A., Mohadi, M.M., & Azizi, Kh. (2021). Presenting a smart model for urban waste management, Scientific-research quarterly of geography and regional planning, 12th year, No. 1, 19-30. (in Persian)
Mahtabi Oghani, M., Najafi, A., & Yonsi, H. (2013). Comparison of two methods of Hierarchical Analysis Process and TOPSIS in locating urban waste landfill (case study: Karaj City). Health and Environment Journal (scientific and research quarterly of Iran Environmental Health Scientific Association), 6th Volume, 3rd Issue, 341-354. (in Persian)
Malkutian, M. & Mobini Lotfabad, M. (2013). Survey of industrial waste management in Rafsanjan city in 2015-2015. Scientific journal of Rafsanjan University of Medical Sciences, Vol. 12, No. 7, 589-596. (in Persian)
Meyerdombard, DR., Bogner, JE., & Malas, J. A. (2020). Reviewof landfill microbiology and ecology: a call for modernization with next generation technology. Front Microbiol 2020; 11:1127.
Mohammad-Emami, A. & Eslami, H. (2017). Spatial evaluation of urban waste landfills (case study: city INDICA). Biannual specialized scientific journal of water engineering, Vol. 6, No. 3, 155-169. (in Persian)
Mohammadi, M., Pourshikhian, A.R., Asghari, H., & Shahmari Ardjani, R. (2021). Evaluation of the economic status of urban solid waste (case study of Amol city). Scientific-research quarterly of geography and regional planning, 11th year, No. 4, 299-318. (in Persian)
Moin al-Dini, M., Khorasani, N., Daneh-Kar, A., & Darvish-Sefat, A.A. (2010). Locating Karaj City's Waste Landfill Using Hierarchical Fuzzy TOPSIS (Karaj City Case Study). Natural Environment Journal, 155-167. (in Persian)
Mokhtarani, N., Alvi-Moghadam, M.R., & Mokhtarani, B. (2006). Management of hazardous waste materials. Tehran: Jihad University of Sharif Publishing House in collaboration with Fadak Istatis Publishing House. (in Persian)
Nasiri, B., Yarmoradi, Z., & Abbas-Nejad, (2016). Landfill location in Mako city by fuzzy and Boline method. Journal of Geographical Survey of Space (Scientific Research Quarterly of Golestan University), 7th Year, serial number 24, 87-96. (in Persian)
Nasser-Torabi, I., Motahari, S., Samadiar, H., & Azadbakht, B. (2021). Identification and prioritization of environmental risks of landfill and waste incinerator power plant and its impact on the urban environment with fuzzy hierarchical analysis method (FAHP). Scientific-research quarterly of geography and regional planning, Year 12, No. 2, 774-795. (in Persian)
Nikzad, V., Amiri, M.J., Moereb, Y., & Foroughi, N. (2016). Locating waste landfill using fuzzy logic in GIS and fuzzy network process analysis model (case study: Ali-Abad city). Geography and Environmental Hazards, No. 21, 67-87. (in Persian)
Purakhbaz, H.R., Pourakhbaz, A.R., & Jowanmardi, S. (2011). Evaluation and location of sanitary burial of urban solid waste. Municipal publications. (in Persian)
Rafiei, R., Mahini, A. R., & Khorasani, N. (2008). Environmental assessment of the life cycle of the urban waste management system. Journal of Agricultural Sciences and Natural Resources, No. 16, 38-50. (in Persian)
Rezazadeh, M., Sadati, E., Sadati, E., Gol-Babaei, F., & Mehrdadi, N. (2012). Locating the landfill site of Babol city with fuzzy model. Civilization and Urban Engineering Journal, No. 4, 115-120. (in Persian)
Sadouq-Vanini, S. H., Tavakolnia, J., & Zarei, A. (2008). Land zoning for the physical development of Shiraz using GIS and AHP. Sepehr Quarterly, Vol. 18, No. 72, 32-39. (in Persian)
Sadr-Mousavi, S., Abazrelo, Sh., Musa-Khani, K., & Abazarlo, S. (2012). Optimum placement of urban solid waste disposal using hierarchical analysis model (case example of Zanjan city). Journal of Geography and Environmental Studies, No. 21, 65-88. (in Persian)
Safari, A. (2012). Analysis of environmental hazards and waste management strategies in rural areas, case study: Ajaroud Central village, Garmi city. Space Economy and Rural Development Quarterly, 2(3), 71-91. (in Persian)
Samadi-Khadim, R., Ramezani, M.E., Joharchi, P., & Fatai, E. (2019). Locating the sanitary and environmental landfill of hazardous waste: a case study of Qazvin Province. Health and Health Journal, 11th year, No. 3, 281-298. (in Persian)
Shams Khorramabadi, Q. & Pour-Zaman, H. (2006). People's role in urban solid waste management in Khorramabad city in 2005. Scientific Research Quarterly, Lorestan University of Medical Sciences, Year 8(4), (30 series), 25-30. (in Persian)
Shamsai-Fard, Kh. (2003). Locating the sanitary landfill site of urban solid waste using GIS (case study of Borujard city). Master's thesis. of Tarbiat Moalem University Tehran. (in Persian)
Soltani, A., Hewage, K., Reza, B., & Sadiq, R. (2015). Multiple stakeholders in multicriteria decision-making in the context of municipal solid waste management: a review. Waste Manage, 35, 318–328.
Taqwai, M., Metoli, S., & Ghobadi Jhanbaz, Gh.R. (2021). Evaluation and analysis of urban planning roughness metrics using Analytical Hierarchy Process (AHP) Study area: Shahr Noor. Scientific-research quarterly of geography and regional planning, 12th year, No. 1, 553-570. (in Persian)
Timilsina, Bishnu Prasad (2001). Public and private sector involvement in municipal solid waste management: an overview of strategy, policy and practices. A Journal of the Environment, 6(7), 68-77.